kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

EHUn burututako prozesua, beste unibertsitate batzuetan, Mondragon
Unibertsitatean salbu, ezer gutxi aurreratu delako. Halaz ere, EHUn ez da
euskara gazteleraren parean jarri, ez baitira ikasketa guztiak euskaraz
eskaintzen. Euskal irakasleria ere ez da erdal irakasleriaren tamaina
berekoa izatera iritsi. Euskarazko eskaria gaztelaniazkoari hurbiltzen ari
zaion arren, hizkuntzen arteko eskaintza berdintasuna urrun dago oraindik
lortzetik eta jarraitu egiten du euskararen egoera minorizatuak termino
kuantitatiboetan. Elkarrizketa batzuetan honela irudikatzen da euskararen
mendekotasun egoera unibertsitatean:
Hau erantzun daiteke modu ezberdinetan. Alde batetikan, bat, noraino euskera
integratuta dagoen hizkuntza normala bezela unibertsitatean euskeraz ikasi ahal
izateko edozein gai. Bueno, ba Euskal Herri osoa hartzen baldin badegu, EHU
izeneko kanpotik beste unibertsitateetan euskera ez dago presente, dago
salbuespen gisa, dago presentzia txiki batekin, baino horren txikia da ke ni
ausartuko nintzateke esaten ez dagoela ia ezer, dago unibertsitate ia bakarra,
EHU izenekoa. Eta hor danok dakigu euskeraren presentzia eta espainieraren
presentzia ez direla berdinak. Hori, historikoki, euskeraren presentzia indartzen
joan da ikasle euskaldunaren presentziaren handitzearekin batera. Egun
hauetan, gure unibertsitateko errektoreak esanda dakigu, euskeraz
matrikulatzen diren ikasleak direla % 45 (…) Eta joaten baldin bagera
irakaslego multzora, ikusten degu irakaslego euskaldunak direla, gutxi
gorabehera, heren bat. Orduan hor dago desoreka bat. Orduan, hori da exenplu
bat, baino, badaude beste exenplu batzuk ere bai (1. Elkarrizketa).
Unibersidadeak ari dira atzetik eta gazteek eskatu izan ez balute euskeraz ikasi
nahi dutela ez zen egongo unibersidadean, ez dakit zenbat dagoen, baina
hainbesterainoko eskaintzarik ez (10. Elkarrizketa).
Irakasleria-ikasleria euskaldunen proportzioetan ez ezik euskaraz
eskaintzen diren irakasgaietan ere nabarmenak dira hutsuneak. Aipatu
desoreka hori dela eta, oraindik gaur egun unibertsitate ikasketen zati bat
ezin da euskaraz eskaini Hego Euskal Herriko unibertsitate publikorik
handienean, ezta enborrezko gai guztietan ere. Are gutxiago hautazkoetan.
Bestalde, elkarrizketaturiko kulturgile batek nabarmentzen duenez, dauden
unibertsitateek ez dute beraien ustezko autonomia baliatu euskarazko
643