kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

kontzientzia izatea. Horrela, eginkizun modura pentsatzearen lana duenari
kostatu egiten zaio, hain zuzen ere, pentsamendu “garbia” ahalbidetzen
duten gizarte baldintzez gogoeta egitea. Kulturgileak eragozpen handiak
izan ohi ditu sarritan bere pentsamendu mota hori baimentzen duen
baldintza erabakigarriaz ohartzeko: aisialdi intelektualaz —scholé
delakoaz— ari gara.
Jatorrizko esanahian, scholé grekoak aisialdi eder eta gorena, hau da,
izaera aristokratikoa duen aisia, adierazten du. Escholaren latinezko elea
sustrai horretatik dator eta jarduera intelektual orok itsatsita daukan
aisialdiari buruzko esanahia jasotzen du —aisialdi emankorra, beraz—.
Gure inguruko hizkuntzetan jasotako eskolaren kontzeptuak ere adiera
bera barne hartzen du, hartara.
Eskolaren eta gaitasun eskolastikoen iturburu kulturalak ulertzeko,
interesgarria da Aristotelesek bere Politican egiten duen gogoetara jotzea,
lanak eta aisialdiak giza izaerarekin daukaten harremana nabarmentzen
duenean. Haren aburuz, hiritarren ongizatea eta bizitza zoriontsua lortzera
zuzenduta dago jarduera politikoa, aisialdiaren gozamena eta aretéaren
praktika direla medio. Jarduera espiritual eta intelektualetan jarritako
ardura komunitarioak eskatzen du, halaz ere, oinarrizko premiak, hots,
beharrizan materialei eta bizibideari dagozkienak, aldez aurretik asetuta
izatea. Halatan, scholé delakoak, kulturgintza eta politikagintza
ahalbidetzen dituen gaitasunak, bertutearen praktikaren eta zoriontasunaren
erdiespenaren oinarrian dagoenak, oinarrizko premien bermea dauka lehen
baldintzatzat (Aristoteles, 1986). 57
57 Ildo horretatik, Nietzschek behin baino gehiagotan azpimarratzen du scholé grekoaren
izaera aristokratikoa, izan ere hura ez da inolaz lan ezarekin parekidetu daitekeen
jarduera mota bat, lan berezi batekin baizik, alegia, lan intelektualarekin (Nietzsche,
1999: 56-57; 1997: 212).
151