kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

zuzenean edo zeharka— etengabe urratzen dituzte unibertsitate munduaren
mugak. Azken finean, unibertsitate jarduerak ezin izan ditu baztertu
gizarteko esparru guztietatik —esparru ekonomikotik bereziki— datozkion
eskakizunak eta presioak. Testuinguru horretan, tradizio intelektual
humanistiko eta kritikoek gero eta esparru murriztuagoak eta gero eta
eragin mugatugoak dauzkate unibertsitatean, kultura esparruan eta, oro har,
gizartean. Izan ere, balioa galdu dute, hau da, zentzurik gabe geratu dira
ezagutza instrumentalak gailentzen eta saritzen diren gizarteetan.
2.3. Unibertsitatearen pribilegioaren gainbehera
Estatuak bultzatutako derrigorrezko irakaskuntzaren erakundeak
batetik, eta, XX. mendearen bigarren erdialdetik aurrera Ongizateko Estatu
zeritzonak sustatutako unibertsitate irakaskuntzak, bestetik, lehenago
unibertsitateak zeukan prestigio elitista indargabetu dute arian-arian. Behin
eta berriro adierazi dugun moduan, gizarte esparruan gertatzen diren
eraldaketek isla —ez beti automatikoa— izan ohi dute kulturaren
esparruetan. Hala, unibertsitatera ikasle gero eta gehiago heldu zenean,
unibertsitate irakasleria hazi zen lehendabizi, eta diziplina akademiko eta
ikastetxeen arteko indar harremanak aldatu ziren ondoren.
Unibertsitatearen ohiko ikusmoldea, edo zehazkiago, hark eskainitako goi-
mailako kulturaren esanahi elitista zalantzatan jarri zen harrezkero.
Le pouvoir d´une élite est inversement proportionnel au nombre
gogorarazten digu Debrayk intelektualez ari dela (Debray, 1979: 57). Bada,
gauza bera gertatzen da gizarte ondasun guztiekin. Jakina denez, objektu
jakin batek edo gizarte ezaugarri batek galdu egiten du erantsita daukan
bereizketa-balioa jende askok objektu hori eskuratu dezaken une berean.
233