kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

Bestalde, kontuan hartzen badugu diskurtso irrazionalista nagusi izan zen
garaian —hau da XIX. mendeko azken hamarraldietan eta XX. mendeko
lehen urteetan— masen egintzaren eroale nagusia langile klasea izan zela,
egintza kolektiboa jarduera irrazional modura kalifikatzeak ondorio
politiko argiak zeuzkan. Bada, kontzeptualizazio horrek gero eta
indartsuago ageri zen gizarte mugimendu baten ahalmenak baliogabetu
nahi zituen. Hain zuzen ere, legitimitate itxura oro kendu gura zien
langileriaren asmoei. Hartara, masen tradizio irrazionalista langile
klasearen aurka sortutako pentsamendua zen, bere adierazpen politikoari
zegokionez bederen. Azken batean, gizarte ordenatik at kokaturiko egintza
kolektiboei razionaltasuna ukatzen zien modu nabarmenean. 132
Dena den, XX. mendeko 30eko hamarralditik aurrera gutxi izan ziren
egintza kolektiboa azaltzeko tradizio irrazionalistara jo zuten autoreak.
Halaz ere, egintza kolektiboaren fenomenoen ikuspegi horrek eragin handia
izan du beste bide intelektual batzuen bitartez: Chicagoko Eskolan 40ko eta
50eko hamarraldietan garaturiko “Jokabide Kolektiboa” deritzon
ikusmoldearen bitartez eta “Masa Gizartearen” ikusmoldearen bitartez,
hurrenez hurren.
Jokamolde Kolektiboaren ikuspegiak irrazionalisten masa psikologia
baztertu zuen gizarte mugimenduen azterketaren paradigma nagusi modura
40 eta 50eko hamarraldietan. Ildo horren adierazleen artean Park eta
Burgess, Blumer, Turner eta Killian ditugu. 133 Jokamolde Kolektiboaren
ikuspegiak ohiko jokabide konbentzionalaren eta jokabide kolektiboaren
132 Eguzki Urteagak gogorarazten duen bezala, Le Bon eta Tarde-ren kasuan bereziki,
jendetza-fenomenoak eta oro har akzio kolektiboak nahitaez irrazionaltzat jotzen
dituzte, ordenaren koadroan sartzen diren ekintzak eta noski instituzioenak soilik
razionalitatez osaturik baleude bezala. (Urteaga, 1995, 113).
133 Jokamolde Kolektiboaren tradizioan kokatzen diren autoreen ekarpenak zehazkiago
aztertzeko ikus Chazel, 1992.
333