kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

kulturaren hedapenak eta egitura mediatikoen garapenak kultura
esparruaren berregituraketa bultzatu dute eta bestelako elkartasunak eta
harremanak sortu dituzte gure gizarteetako kulturgintzan. Gizarte
bereizketaren printzipioak agintzen duenez, ondasun edo praktika sozial
baten hedapena burutzen denean, kultura bitartekoena esaterako, eta
ondasun horren banaketa egitura aldatzen denean, beronen singulartasuna
eta balio bereizgarria gutxitu egiten dira arian-arian. Prozesu horrek
lehengo jabeen bereiztasuna —gizarte nortasuna, beraz— mehatxatzen du,
baita nabarmen mehatxatu ere. Hainbat tradizio intelektualek kulturaren
jabetzeaz eta zabalkundeaz agertu duten jarrera zalantzagarria kultura
eragileek kulturari buruz daukaten gizarte kokapen pribilegiatuan
sustraitzen da. Ildo horretan, monopolio gisa zeukaten ondasunaren
ekoizpen industrialak intelektualen tradizio elitisten kezka sortu zuen,
kultura ondasuna arrunt bihurtzeko prozesuan baliogabeturik geratu
zitekeelakoan. 102
Intelektualen elitismoak komunikazioari buruzko jarreran eragin
dituen susmo txarrak alde batera utzita, ezin da ukatu joan den mende
hasieratik aurrera, masa hedabideen goraldiarekin batera, lehengo eragileen
kontroletik kanpo geratu direla kulturaren ekoizpen eta hedapen prozesuak.
Era berean, alfabetatzearen eta oinarrizko hezkuntzaren hedapenak, eta
ondorengo publiko irakurlearen zabaltzeak beste merkataritza aukera
batzuk ireki dituzte bai literatura molde berrientzat bai kazetaritzarentzat.
Arian-arian tirada handiko egunkaria eta kazetariaren figura erreferentzi
gune berri bihurtu dira kulturgintza esparruan. Adierazpen horien arabera
antolatzen dira dagoeneko kultura esparruko indar harremanak, masa
hedabideek egituratutako esparru publiko eraberrituaren markoan. Izan ere,
102 Bildur horretan oinarritzen da, kultura mediatikoari buruzko zenbait intelektualen
jarrera “aristokratikoa” salatu nahian, U. Ecok garatu zuen bereizketa ezaguna ere
(apokaliptiko/integratu binomioa). Ikus Eco, 1975.
260