kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

ilbe sozialean txertaturik dauden bezala, egiturazko harremanetan
ainguratutako habitus linguistikoen jabe izaten direla hiztun gisa ere.
Hartara, egiten dituzten aukerak eta hartzen dituzten erabakiak testuinguru
sozial batean kokatu behar dira. Askeak eta aktiboak dira hiztunak, bai,
baina gizarte arauek —linguistikoek tartean— moldaturiko askatasuna izan
ohi da beti haiena.
Bigarrenik, hizkuntza komunitatearen barnera begira, azpimarratu
gura dugu hizkuntza komunitatea ez dela barne homogeneotasunak
ezaugarritutako talde soziala. Une jakin batean indarrean dauden gizarte
bereizgarri, harreman eta hierarkiek sailkaturiko kideak daude haren
barnean; kide horiek, bestalde, era askotako gizarte taldeak osatzen dituzte.
Talde batzuk egoera pribilegiatuan egon ohi dira, besteak beste, hizkuntza
eta kultura baliabideen kontrolari dagokienez. Kulturgileak horien parte
izaten dira. Jakina, kulturgileek ez dute osatzen hizkuntza komunitatea.
Hortaz, haien azterketa hutsak ezin ditu hizkuntza komunitateak
hizkuntzari buruz garatzen dituen jokamoldeak erabat azaldu —adibidez,
hizkuntzari buruzko atxikimendua edo hizkuntza aldaketa zenbait mintzaira
ukipen egoeran daudenean—.
Halarik ere, kulturgileek badaukate maiz hizkuntza/gizarte
binomioari buruzko irudikapenak sortzeko ahalmena eta, euren aginte
soziala —botere sinbolikoa— baliatuta, irudikapen horiek hizkuntza
komunitatean zabaltzeko gaitasuna. Bestalde, hizkuntzaren corpusa bera
aldatzeko saioak ere oso arruntak izan ohi dira gure gizarteetan. Modu
batean zein bestean aritzean kulturgileek hiztunen hizkuntza habitusean
eragiteko xedearekin jarduten dute —hizkuntza-ukipen egoeran, eragiketa
458