kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

Hain zuzen ere, arrazoiaren eroale gisa eta ordena modernoaren
legitimazio eta ekoizpen sinbolikoaren premiei lotutako eragile modura
eratu ziren kulturgile modernoak ere, intelektualak. Eurak izan dira
munduaren ulerkuntzan eta garapenean aplikatu duten zientzia eta ezagutza
razionalaren jaun eta jabe. Zalantzarik ez dago, kulturgileak
Modernitatearekin batera sortu eta indartu ziren, eta xedetzat izan zuten
proiektu modernoa bultzatzea eta gauzatzea.
Azken hogei urteetako soziologian eta filosofian gertatu den “post-“
aurrizkiaren etengabeko erabilerak, alabaina, adierazten digu dagoeneko
badaudela Modernitatearen markotik at sortutako esperientzia berriak eta
horiek kontzeptualki atzemateko ahaleginak egiten direla gogoeta
intelektualean. Horrela, gizarte post-modernoaz, post-kapitalistaz, post-
industrialaz eta post-modernismoaz mintzo dira gero eta sarriago gizarte
azterlanak. Argi ikusten da, bestalde, “post” horren ordezko termino
positiborik ez dela oraindino aurkitu. Edozelan ere, gizarte modernoetatik
haratago egotearen sentipenaz at, berrikuntzaren osagai nagusia ez dela
ondo identifikatu erakusten du gabezia horrek. Halatan, Postmodernitate
kontzeptuaren barruan ideia eta teoria multzo lausoak, zehaztugabeak, baita
kontraesankorrak ere, garatzen dituzten lanak kokatzen dira. Lan horiek,
hain zuzen ere, proiektu modernoak erakutsitako pitzadura edo agortze
seinaleei erantzuna eman nahian azaldu dira XX. mende amaieran. Denek
adierazten dituzte Modernitatearen krisiaren zantzuak, nahiz eta une
larriaren ezaugarrien diagnostikoan ez dagoen iritzi bateraturik. 109
109 J.E. Rodríguez Ibáñezen iritziz, soziologiaren arloan Modernitatearen krisiaren berri
eman nahi duten erantzun intelektualak, oinarri-oinarrian, hiru proposamenetan sailkatu
daitezke —nahiz eta hiru erantzunek, noski, era askotako autore, ñabardura, aldaera eta
polemika hartzen dituzten barnean—. Lehendabizikoak Aro Postmodernoaren sorrera
eta finkatzea onartzen du, alegia, abiapuntutzat hartzen du Modernitatea behin betiko
lurperatu dela eta, ondorioz, aurrekoaz bereizi egiten den aro berrian sartuak gaudela
erabat. Bigarrenaren arabera, diskurtso publiko nagusia aldatu da, ez besterik. Halatan,
280