kulturgileak gizarte mugimenduetan - Euskara

eragile batzuei. Egoera hori, ordea, ez da gizarte eragile guztiek daukatena.
Aitzitik, hizkuntza legitimorako sarbidea mugatua da oso —hizkuntza
legitimoa diogunean, izan daiteke hizkuntza legitimo bat, izan daiteke
hizkuntza-aldaera bat eta, azkenik, mintzaira edo ahoskera jakin bat—.
Nolanahi ere, legitimotasuna murriztuta egon ohi da gizartean, halako
moldez non, hizkuntzalariek behin baino gehiagotan aipatu duten gaitasun
unibertsala, eskuarki gutxi batzuen eskuetan dagoen ahalmena izaten den.
Gizarte talde eta kategorien hizkuntza praktikek —hizkuntza
habitusek— baldintzatu egiten dituzte zeharo talde horietako kide direnak.
Izan ere, praktika horien arabera taldeari edo kategoriari balorazio
hierarkiko jakin bat egozten zaio gizarte egituran. Ondorioz, solaskide gisa,
taldeotako kideek ere egitura horretan kokaturik agertzen dira edozein
komunikazio prozesuri hasiera eman bezain laster.
Hartara, ez da batere zuzena hizkuntzalari batzuek ziurtzat jo duten
trabarik gabeko hizkuntzaren jabetze prozesuaren ideia, ezta hizkuntzaren
erabileran gertatzen den ustezko berdintasunarena ere. Hizkuntza baliabide
soziala da gizartean eta kapital modura funtzionatzen du gizarte harreman
guztietan. Zehazkiago esateko, eragile sozial baten hizkuntza kapitala bere
kapital sinbolikoaren atala izan ohi da. Kapital gisa, bere legeak eta
merkatu estrategiak dauzka. Beste gizarte baliabide batzuk bezalaxe, haren
jabetza —desberdin banatua gizartean— desberdintasuna berresten duten
erabilera arauei loturik azaltzen da. Honako definizioa eskaintzen du B.
Mirandak hizkuntza kapitalaz:
Podríamos definir el capital lingüístico o el habla como práctica de los
diferentes individuos, como la suma del conjunto de posibilidades expresivas,
bien sean éstas puramente lingüísticas —de formas de expresión, de capacidad
personal de hablar, de entonaciones, acentos, etc.— y/o prescripciones sociales
175