Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

lilik bütünü tarafından önceden çizilmiştir. Örneğin bir işlikte bulunan
el-altmda-olanların el-aUında-olmaklığırn temellendiren ilintililik bütünü,
tekil gereçten “önce”dir, aynısı tüm aletleri ve mallarıyla bir çiftlik
için de geçerlidir. Ancak bizatihi ilintililik bütününün kendisi, neticede
artık herhangi bir ilintililiğin olmadığı, varlık türü dünya-içinde el-al-
tında-olan bir varolan olmayan bir ne-içinliğe dayanmaktadır. Bu, varlığı
dünya-içinde-var-olan olarak belirlenen, varhk konstitüsyonuna bizatihi
dünyasallık ait olan bir varolandır. Söz konusu birincil ne-içinlik
bir ilintililiğin olası neyligine ait olan bir bu-şey-içinlik değildir. Birincil
“ne-içinlik” bir bir-şey-uğrunalıktır. Ama “uğrunalık”, daima, kendi
varolmasında özsel olarak kendi varlığını mesele edinen Dasein’ın varlığına
racidir. Burada gösterilen ve ilintililiğin yapısından esas ve biricik
bir-şey-uğrunalık olarak Dasein’m bizatihi varlığına götüren bu rabıta,
şimdilik daha ayrıntılı olarak takip edilmeyecektir. Çünkü bundan önce
“ilintilendirme”, dünyasallık fenomenini belliliğe kavuşturacak biçimde
ve bununla ilgili sorunları ortaya koyabilecek şekilde ve yeteri
ölçüde açıklığa kavuşturulmalıdır.
Ontik anlamda ilintilendirme şu demektir: olgusal bir ilgilenme dahilinde
bir el-altmda-olanı şu ve bu şekilde ilintileyerek nasıl ise ve öyle
olması için öylece kendi haline bırakmak3. “Haline bırakma”mn bu
ontik anlamını [85] esas itibariyle ontolojik olarak kavrıyoruz. Bununla,
dünya-içinde en yakın el-altında-olanm öncesel serbest bırakılışımn
anlamını yorumluyoruz. Öncesel olarak “haline” bırakmak, bir şeyi önce
varlığına kavuşturup vücuda getirmek demek olmayıp, zaten hep
“varolanı” kendi el-altında-olmaklıgı içinde keşfetmek ve bu varlığın
varolanı olarak karşılaştırmaktır. Bu “apriorik” ilintilendirme, el-altın-
da-olanla karşılaşılabilme imkanının şartıdır, ki karşılaşılan varolanla
bu şekilde ontik olarak münasebette bulunan Dasein, ontik anlamda
onu ilintilendirebilmektedir. Oysa ontolojik anlamda ilintilendirme,
her el altmcla-olanın bir el-alrmda-olan olarak serbest bırakılışıyla ilgilidir,
ister ontik anlamda kendi haline bırakılmış olsun, isterse daha ziyade
ontik olarak tam da kendi haline bırakılmamış olsun, isterse de öncelikle
ve çoğunlukla ilgilenilmiş, olduğu gibi “haline” bırakılmayıp da
tertip, tashih, tahrip edilen bir keşfedilen varolan olsun.
İlintililik açısından serbest bırakılan zaten-hep-ilintilendirilmiş-ol-
ma\ Dasein’ın bizatihi varlık minvalini nitelendiren bir a priorik noka)
Varlığa-bırakmak. Krş. “Vom Wesen der W ahrheit”, ki burada varlığa-bırakmak esas itibariyle
ve her türlü varolan için çok geniş anlamda ele alınmıştır,
a) Yani kendi hakikati içinde m evcut olmasını sağlama.
87