Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

nın mekansal bir-yere-ait-olmakhğınm serbest bırakılması) eşit dereceyle
aslidir. Bir başka deyişle, ilgilenici içinde-var-olmaklık olarak
Dasein’ın aşina olduğu imlenimsellik, mekanın özü gereği birlikte-
açımlanmışhgmı temellendirmektedir.
Dünyanın dünyasallıgı sayesinde açımlanan mekan, üç boyutun
salt çokluğu niteliğine sahip değildir henüz. Çünkü söz konusu en yakın
açımlanımşhk içinde mekan, sadece metrik yer düzeni ve konum
belirleniminin salt ne-içindeliği olarak halihazırda mahrem kalmaktadır.
Mekanın, önceleyici olarak, Dasein içinde nereye-yönelik-olarak
keşfedilmiş olduğunu, daha önce muhit fenomeni sayesinde göstermiştik.
Buna göre o, el-altında-olan gereç rabıtasının olası bir yere ait
oluşunun nereyeligidir. Söz konusu el-altmda-olanla, istikamet kazandırıcı
mesafe-kaldırma, yani [111] ona bir yer tayin etme sayesinde
karşılaşılabilmektedir. Söz konusu bir-yere-ait-olmakhk, dünya için
tesis edici olan imlenimsellikle belirlenmekte ve olası nereyelik dahilinde
şurayayı veya burayayı eklemlemektedir. Esas itibariyle nereyeliğin
ana hatları, ilgilenmenin bir-şey-uğrunalığı tarafından tespit edilen
imleme bütünü sayesinde çizilmiş olmaktadır. El-altında-olanın neyle
bir el-altında-olan olarak karşılaştığı, hep bir muhit ilintisine sahip olmaktadır.
Çevreleyen-dünyasal el-altmda-olanın varlığını tayin eden
ilintililik bütününe muhitsel mekan-ilintisi de aittir. Bu mekan-ilinti-
sinin temeli üzerinde el-altmda-olanlar, şekil ve yön bakımından bulunur
ve belirlenebilir hale gelebilmektedir, ilgilenici bir-şey-için-bakı-
şın şeffaflık derecesine bağlı olarak, Dasein’m fiili varlığı sayesinde
dünya-içindeki el-altında-olanın mesafesi-kaldırılmakta ve ona bir istikamet
kazandırılmaktadır.
Dünya-içinde-varolma açısından tesis edici olan dünya-içindeki varolanlarla
karşılaşılma, bir bakıma “mekan-sunma”dır. Söz konusu
“mekan-sunma” (ki, biz ona mekanlaştırma da diyoruz), el-aliında-ola-
nın kendi mekansallığma serbest bırakılışıdır aslında, llintilendirmeler-
le belirlenmiş olası bir yer bütünlüğünün keşfedici sunuluşu olarak söz
konusu mekanlaştırma, şu veya bu fiili istikamet kazanma halini mümkün
kılmaktadır. Dünyayla bir-şey-için-bakışsal ilgilenme olarak Dasein’a,
kendi dünya-içinde-varoluşu bakımından mekanlaştırma (bu bir
eksistensiyaldir) ait olduğu içindir ki o, bir şeylerin yerlerini değiştirebilmekte,
onları ortadan kaldırabilmekte veya onlara “yer tayin edebilmektedir”.
Ama bu esnada, ne hep önceleyici biçimde keşfedilen muhit,
ne de esas itibariyle şu veya bu mekansallık açıkça nazarı dikkatimizi
celbetmektedir. Çünkü o, bir-şey-için-bakışsal ilgilenmeyle ortaya çı­
116