Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

ir nesnenin mevcut-olan belirlenimleridir. Nihayetinde değerler, kendi
ontolojik menşeini, temel katman olarak nesnenin gerçekliğini önceleyici
çıkış noktası kabul etmekte bulurlar. Önfenomenolojik tecrübe
bile bize, nesne olduğu zannedilen varolanda, nesnelik kavramıyla
tam olarak anlaşılamayan bir şeylerin bulunduğunu gösterir. O halde
nesne olarak varolanın ikmal edilmeye ihtiyacı vardır. Başka bir deyişle;
Değerlerin varlığı ya da onların “geçerliliği” (ki Lotze, bunları “teyit
etme” halleri olarak ele alıyordu) ontolojik bakımdan ne demektir?
Değerlerin nesnelere “yapışık oluşu” ontolojik bakımdan ne demektir?
İşbu belirlenimler karanlıkta kaldığı müddetçe, kullanım nesnesinin
doğa nesnesinden hareketle yeniden inşası ontolojik bakımdan şüphe
götürür bir girişim olacaktır (kaldı ki, biz burada, söz konusu tartışmaların,
asıl sorunsalı prensipte ters yüz ettiğini gözardı ediyoruz). Bundan
başka; önce “derisi yüzülmüş olan" kullanım nesnesinin söz konusu
yeniden inşası, bu işlem sırasında bütünlüğü yeniden vücuda getirilmeye
çalışılan fenom ene öncesel müspet bakışa her zam an için gereksinim
duymaz mı? En zati varlık konstitüsyonu önceden münasip biçimde
belirtik hale getirilmedikçe, söz konusu yeniden inşa faaliyeti plansızca
icra edilen bir girişim olmayacak mıdır? “Dünya”nın geleneksel ontolojisinin
işbu yeniden inşa ve “ikmali”, netice itibariyle, gereç el-altındahğına
ve ilintililik bütününe ilişkin yukarıdaki analizlerin hareket
noktası olan yine aynı varolana varmadığı müddetçe [100], söz konusu
varolanın varlığının gerçekten de açıklığa kavuşturulduğu veya sadece
sonınsallaştırıldığı görüntüsünün ötesine gidilememektedir. Nasıl
ki Descartes, proprietas olarak ex£ensio’yu belirlerken tözün varlığına
isabet etmemişse, “d eğer sel” tabiat özelliklerine sığınmak da el-altında-olmaklık
olarak varlığa bakışımızı açamaz, onu ontolojik bakımdan
bir tema haline ise hiç getiremez.
Descartes dünyaya ilişkin soruyu daraltıp, onu yakınsal erişilebilir
dünya-içindeki varolan olarak doğa nesneligi sorusuyla sınırlandırmakla
durumu daha da vahim hale getirmiştir. Böylelikle o, bir varolana ilişkin
ontik anlamda en kesin bilginin, bu türden bir bilgiyle keşfedilen
varolanın birincil varlığına erişme yolu olduğu zannını güçlendirmiştir.
Ama artık görülmelidir ki, nesne ontolojisinin izlediği bütün “ikmal”
tedbirleri de prensip itibariyle Descartes’ta gördüğümüz dogmatik zemin
üzerinde hareket etmektedir.
Dünyanın ve en yakınımızda karşılaştığımız bir varolanın atlanmasının
tesadüfi olmadığına, bunun basit bir düzeltmeyle üstesinden gelinebilecek
bir hata olmadığına, aksine bizatihi Dasein’ın özsel varlık
103