Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

yansıttığını ve zaman yorumu için mümkün olan yegane ufkun hatlarını
çizdiğini iddia ettiği anda söz konusu münhasır ve mümtaz haklılığını
kaybediverir. Daha ziyade şu ortaya çıkmıştır: Dünya-zamamn
neden ve nasıl Dasein'a ait olduğunu, ancak onun zamansalhğmdan ve
husule getirilişinden hareketle anlamak mümkün olabilecektir. Za-
mansallıktan çekip çıkarılmış olan dünya-zamamn eksiksiz yapısı,
alelade zaman kavramında yatan örtmeyi esas itibariyle “görmemizi”
ve zamansallığın ekstatik-ufuksal konstitüsyonunun tesviyesini kesti-
rebilmemizi sağlayacak rehberi vermektedir bize. Dasein’m zamansal-
lığını cihet almakla, söz konusu tesviye edici örtmenin menşeini ve
fiili zaruretini meydana çıkarma ve zamana dair alelade tezlerin haklılığını
sınama imkanını sağlamış oluruz.
Öle yandan alelade zaman anlayışının ufku içinde kalan zamansal-
lık erişilem ez bir durumdadır. Olası tefsirlerin düzenlenişi itibariyle
şimdiler-zamanı, sadece birincil olarak zamansallığı cihet almakla kalmayacağı
ve bizatihi kendini Dasein’m gayrisahih zamansallığı içinde
husule getireceği için, kendini şimdiler-zamanmın zamansallıktan neşet
edişiyle haklı göstermeye çalışmakta ve onun asli zaman olduğunu
söylemektedir.
Ekstatik-ufuksal zamansallık, kendini birincil olarak istikbalden hareketle
husule getirmektedir. Oysa alelade zaman anlayışı, zamanın temel
fenomenini şimdi diye görmektedir - eksiksiz yapısı kırpılmış,
[427] salt şimdi olarak, ki herkesler ona “huzur" demektedir. Buradan
da anlaşılmaktadır ki, söz konusu edilen şimdiden hareketle sahih zamansallığa
ait bir ekstatik-ufuksal fenomen olan Içinde-bulunulan-am
açığa çıkarmaya ve hatta çıkarsamaya çalışmak tümüyle ümitsiz bir girişim
olacaktır. Buna mukabil olarak; ekstatik anlamdaki istikbal, tarih-
lendirilebilen imlenimsel “sonra” ve alelade “gelecek” kavramının da
(henüz başa gelmemiş olup da başa gelecek olan bir şimdi anlamında)
birbirleriyle örtüşmediği sonucu çıkmaktadır. Yine ekstatik oldum-ola-
sıhk, tarihlendirilebilen imlenimsel “daha önce” ile geçmiş gitmiş salt
şimdi anlamındaki geçmiş kavramıyla da örtüşmez. Çünkü şimdi, henüz-şimdi-değile
gebe değildir. Zira huzur, zamansallığın asli ekstatik
husule getiriliş birliği içindeki istikbalden neşet etmektedir.'
1) Geleneksel ebediyet kavramı, ebediyeti “duraduran şimdi” (nunc stanj) anlamında ele almaktadır.
13u kavramın alelade zaman anlayışından çekip çıkarılmış ve “sürekli" m evcut-olmalık
idesini cihet alarak ihata edilmiş olduğunu ayrıntılı olarak irdelemeye gerek yoktur herhalde.
Tann'nın ebediyetini felsefi olarak “kurgulamak” mümkün olsaydı eğer, o zaman onu,
daha asli ve “sonsuz" bir zamansallık olarak anlayabilirdik sadece. Bu maksat itibariyle via negationis
el emirıenfiae’nin olası bir yol sağlayıp sağlayamayacağını ise ortada bırakıyorum.
452