Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

var-oImak”hğa sahip olduğu için (çünkü gereç, başka şeylere ilaveten
ayrıca bir mevcut olan değildir), en geniş anlamda elverişli olup üzerinde
tasarruf edilebilir durumdadır. Nesnenin şu ve bu tabiat özelliklerine
sahip “görünümünü”, pür dikkat onu-sadece-seyrederefe el-altmda-
olan olarak keşfetmek mümkün değildir. Nesnelere yönelen salt “teorik”
seyredici bakış, el-altmda-olanlan anlamaktan yoksundur. Öte
yandan kullamcı-elle-çalışıcı münasebet içinde olma ise kör olmayıp,
elle çalışmaya rehberlik eden ve ona spesifik güveni bahşeden kendine
özgü bir görme minvaline sahiptir. Gereçle münasebet içinde olma,
“bir-şey-içinliğin” imleme çokluğuna tabi olur. Böyle bir tabi olmanın
bakışı bir-şey-için-bakış’tır.
“Pratik” davranış, bakışsızlık anlamında “ateorik” değildir ve teorik
davranıştan farkı ise, sadece bir tarafta seyredilip bakılıyor olunması,
diğer taraftaysa davranılıyor olmasından ve kör kalmamak için davranışın
teorik bilgiyi kullanmasından da ibaret değildir. Nasıl ki, davranış
kendi bakışma sahipse, seyredip bakma da asli olarak bir ilgilenmedir.
Teorik davranış bir-şey-için-bakışı-olmayan sadece-seyretmedir. Bir-
şey-için-bakışı-olmayan olduğu için seyretme, kuralsız olmayıp kendine
külliyat oluşturacak şekilde bir yöntem geliştirir.
El-altmda-olan ne esasen teorik olarak kavranmıştır, ne de kendisi öncelikle
bir-şey-içinlik için bir-şey-içinsel olarak konu oluşturmaktadır.
En yakın el-altmda-olanm özgünlüğü, tam da sahih olarak el-altmda-ola-
bilmek için kendi el-altmda-oluşu içinde kendini bir anlamda geri çekiyor
olmasıdır. Hergünkü münasebet içinde olmanın öncelikle eğleştiği
şeyler, bizatihi çalışma gerecinin kendisi değil, [70] birincil olarak ilgilenilen
ve bu sebeple de el-altmda-olan eserdir, vücuda getirilecek olandır.
Eser, içinde gereçle karşılaşılan imleme bütününü bünyesinde taşır.
Örneğin çekiç, planya, iğnenin ne-içinliği olarak vücuda getirilecek
eserin varlık minvali de kendi açısından bir gereçtir. Vücuda getirilecek
olan ayakkabı giyilmek (ayak gereci), imal edilen saat ise zamanın
okunması içindir. İlgilenerek münasebet içinde olmada yaygın olarak
karşılaşılan eser -üzerinde çalışılmakta olan şey- kendine özsel biçimde
ait olan kullanılırhğı içinde hep kendi kullanılırlığının ne-içinliginin
de onunla birlikte karşılaşılmasmı sağlar. Öte yandan ısmarlanan eser
de sadece onun kullanım zemini üzerinde ve kullanım sayesinde keşfedilen
varolanın imleme rabıtası içinde var olur.
Vücuda getirilecek eser sadece bir şey için kullanılmak üzere olmayıp,
bizatihi vücuda getirme de, bir şeyin bir şey için kullanımı demektir.
Zira eserde, aynı zamanda, “malzemeleri” imleme de yatmaktadır.
72