Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

göstermeklik olarak yorumladığımız1 bizatihi Dasein’a dayanmaktadır.
Fırlatılmış-düşkün Dasein, öncelikle ve çoğunlukla kendini ilgilendiği
şeyde kaybetmiştir. Söz konusu kaybedilmişlik, Dasein'ın kendi sahih
varoluşundan (biz ona öndeleyici kapalıhğı-açma-kararlılığı demiştik)
örtüleyici kaçışını açığa vurmaktadır. İlgilenmelerimiz sırasındaki kaçış,
aslında ölümden kaçıştır, yani nazarı dikkatimizi dünya-içinde-varolmanın
hitamından kaçırmaktır.2 Söz konusu nazan dikkati kaçırma,
hitama yönelik bizatihi ekstatik müstakbel varlığın bir halidir. Nazarı
dikkati sonluluktan kaçırma olarak düşkün-hergünkü Dasein’m gayrisahih
zamansalhğı, sahih müstakbelliği ve böylelikle esasen zamansallığı
gözden kaçırmak durumunda kalacaktır. Üstelik alelade Dasein anlayışı
herkes tarafından yönlendiriliyorsa eğer, işte o zaman, kamusal zamanın
“sonsuz” olduğuna ilişkin kendini unutmuş “tasavvur” iyice katılaşıverir.
Herkes asla ölmez, zira herkes öl emez, çünkü ölüm hep
[425] kendi ölümümdür ve sahih olarak ancak öndeleyici kapalılığı-açma-kararlıhğı
içinde varoluşa-dair biçimde anlaşılabilir. Asla ölmeyen
ve hitma yönelik varlığı yanlış anlayan herkes, bu ölümden kaçışa son
derece karakteristik bir tefsir sunmaktadır: hitama “daha çok zaman
var”, denilmektedir. Buradaki daha-zamana-sahip-olma, aslında kaybedebilirlik
anlamında kendini ifşa etmektedir: “önce şu olacak, sonra şu
yapılacak, daha sonra şu, ve saire ve saire...”. Bu, zamanın sonluluğunu
anlamak demek değildir. Aksine bu, daha gelecek olan ve “sürüp gidecek’’
olan zamandan ilgilenmelerimiz sırasında mümkün olduğunca
çok şey koparıp almaktan başka bir şey değildir. Buna göre zaman, kamusal
olduğu için ondan herkes kendi payını alabildiği ölçüde almaktadır.
Tesviye edilmiş olan şimdiler dizisi, menşeini münferit Dasein’ların
hergünkü hep-beraber-varoluşunun zamansallığından aldığını tümüyle
örtmektedir. “Zaman içinde” mevcut-olan bir insan artık varolmadığında
“zamanın” akışı bundan hiç etkilenir mi ki? Zaman akmaya
devam eder, “eskiden” olduğu gibi, yeni bir insan “yaşama dahil olduğu”
zamanki gibi. Herkes sadece kamusal zamanı bilir ki, o da tesviye
edicidir, herkese ve hiç kimseye aittir.
Fakat nasıl ki, ölümden kaçılırken bile o bizi takip etmeyi sürdürüyorsa
ve nazarı dikkatimizi ondan kaçırırken bile biz onu görmek durumunda
kalıyorsak, sadece akıp giden, etkisiz, sonsuz şimdiler dizisi
de tuhaf bir esrarengizlikle kendini Dasein’ın “üzerine” seriverir. Bu
1) Krş. S 41, s. 191 vd.
2)K rş. § 51, s. 252 vd.
450