Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

dür? Burada Iogos’la ve onu ifade edip idrak edenler ile idrak etmeyenler
karşı karşıya getirilmiştir. Buna göre logos, phrazon hokos ekhei’dir,
yani varolanın nasıl davrandığını tayin ve ifade edendir. Oysa idraksizler,
yapıp ettikleri bakımından lanthanei, mahfuzluk, içindedirler; onlar
epilanthanontai'dir, yani nisyanla maluldür, başka bir deyişle, tekrar
mahfuzluk içine gark olmuş olanlardır. Demek ki logos'a mahfuz olmayış,
yani a-letheia aittir. Bunun “hakikat” kelimesiyle tercüme edilmesi
ve dahası, bu ifadeye ilişkin daha sonraları geliştirilmiş olan teorik kavram
belirlemeleri, Yunanlılar’m sergiledikleri ön felsefi idrak içinde
aletheia'nm terminolojik kullanımının zeminine “kendiliğinden anlaşılır
biçimde” yerleştirdikleri şeyin anlamını perdelemiştir ama.
[220] Bu tür delillere başvururken, sınır tanımayan bir kelime mistisizmine
düşmemeye dikkat etmek lazımdır. Fakat yine de felsefenin
asıl işinin, Dasein’m kendini dile getirdiği en esaslı kelimelerin kudretinin
adi müdrike yüzünden idraksizliğe düşürülüp tesviye edilmesi ve
sahte meselelerin kaynağı olmasından koruyup kollamak olduğu unutulmamalıdır.
Daha önce1 logos ve aletheia hakkında adeta dogmatik bir yorumla
ortaya koyduklarımız, şimdi fenomenal gösterimlerine kavuşmuş oldu.
Hakikate ilişkin yukarıda sunulan “tanım", geleneğin silkelenip üzerimizden
atılması değil, onun asli olarak temellük edilmesi demektir: Bahse
konu teorinin, asli hakikat fenomeninin zemininden hareket ederek,
söz konusu mutabakat fikrine nasıl kaçınılmaz olarak varmak durumunda
kaldığını ispat etmeyi başardığımız takdirde bu geleneği daha da
fazla temellük edebilmiş oluruz.
Hakikatin keşfedilmişlik ve keşfedici varlık diye “tanımlanması” sadece
bir kelime izahatı da değildir; aksine bu tanım, Dasein’ın öncelikle
“hakiki” diye ifade ettiğimiz tutumlarının analizinden neşet etmektedir.
Keşfedici varlık olarak hakiki-oluş, Dasein’m bir varlık minvalidir.
Dolayısıyla bu keşfetmeyi bizatihi mümkün kılana, çok daha asli bir anlamda
“hakiki” denmesi gerekir mecburen. H akikatin m asli fenomenini
görünür kılacak olanlar, keşfetmenin bizatihi eksistensiyal-ontolojik temelleridir.
Keşfetme dünya-içinde-varolmanın bir varlık minvalidir. Dünya-
içinde varolanı ise, bir-şey-için-bakışsal ilgilenme veya öylesine-bulun-
malı bakışsal ilgilenmeyle keşfederiz. Böylece bu varolan, keşfedilmiş
olan olur. O artık “hakikidir”, ama ikinci bir anlamda. Zira birinci an­
1) Krş. s. 32 vd.
232