Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

karı anlaşılmış olur. Aynı şeylerden bahsedebiliyor olmak, dile getirileni
hep birlikte aym vasatilik içinde anlıyor olmaktan ileri gelir.
Duyma ve anlama kendini, hakkında sözü edilene önceleyici biçimde
kenetlemiştir. Muhabere, hakkında söz edilen varolanın birincil
varlık rabıtasını “pay” ediyor değildir. Aksine; hep-beraber-olmaklık,
hakkında söz edilenin hep-beraber-söyleşilmesi ve ilgilenilmesi içinde
hareket eder. Örneğin sözün sahiciliği, konuya uygunluğu ve anlaşılması;
söylenmişlik, nutuk ve dile getirmeyle ikame edilmektedir. Ve
söz, üzerinde konuşulan varolanla birincil varlık rabıtasını kaybettiğinden
veya zaten kazanmamış olduğundan, kendisini muhabere ederken
bahse konu varolanı kendisine asli biçimde maletmemekte ve daha
ziyade gevezelik ve dedikodu yapm ak suretiyle kendini aktarmaktadır.
Hakkında konuşulanın bizatihi kendisi, artık daha geniş daireler
çizmeye başlamakta ve egemen bir karaktere kavuşmaktadır. Bu böyle-
dir, çünkü herkes öyle demektedir, deniyor olur artık, işte lakırtı, tam
da bu gevezelik ve dedikodu yapma içinde tesis olunur. Bu yüzden zaten
başlangıçta sağlam bir zemin üzerinde durmuyor olmaklığımız artık
tümüyle zeminsizlik seviyesine düşmektedir. Bu durum, sadece
sözsel gevezelikle sınırlı olmayıp, yazılı alana da sirayet ederek [169]
kendini “çalakalemlik” olarak yaygınlaştırmaktadır. Buradan doğan
dedikodu, bir tevatüre dayanıyor değildir. Çünkü o, okunulanlardan
beslenmektedir. Okurun vasati anlayışı, neyin asli olarak çekip çıkarıldığının
ve kazanıldığının, neyin dedikoduya dayandığının asla ayrımına
varamaz. Dahası vasati anlayış, böylesi bir ayrımı istemeyecek ve
hatta bu ayrıma ihtiyaç bile duymayacaktır, çünkü vasati anlayış zaten
her şeyi anlamış olmak demektir.
Lakırtının zeminsizliği, onun kamuya malolma yollarım tıkamaz ve
hatta bunu kolaylaştırır. Lakırtı, konuları önceden kendimize malet-
mek zorunda kalmadan her şeyi anlama olanağı sunar. Bizi böylesi bir
kendine maletme sürecinde başarısızlığa düşme tehlikesinden koruyan
da yine bizzat lakırtıdır. Herkesin yapabileceği lakırtı, sahih anlama görevinden
bizi koparmakla yetinmediği gibi, kayıtsız bir anlaşılabilirlik
yaratarak her şeyi açıklığa taşımaktadır.
Dasein’m özsel varlık konstitüsyonuna ait olan ve onun açımlan-
mışlıgmı birlikte oluşturan söz, lakırtıya dönüşme imkanına sahiptir.
Lakırtı olarak söz, dünya-içinde-varolmayı eklemlenmiş bir anlayış
içinde açık tutmayarak onu kapatır ve dünya-içindeki varolanların
üzerini örter. Bunun olabilmesi için bir aldatma kastını taşıyor olmak
gerekmez. Zira lakırtının varlık minvalinde, bir şeyi bilinçli olarak
178