Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

kendini-öncelemenin, böylesi bir hitama yönelik varhğı esasen mümkün
kıldığı da gözden kaçmamalıdır. Hep bizim kendimiz olan varolanın olası
bütün-oluşu mesele kabul edilmelidir, haklı olarak bir meseledir,
eger Dasein’ın temel konstitüsyonu olan ihtimam-göstermeklik ile Da-
sein’m en uç imkanı olan ölüm “birbirine bağlı” ise.
Mamafih işbu meselenin üzerinde yeteri kadar durulup durulma-
dığı bir başka sorudur. Ölüme yönelik varlık, ihtimam-göstermeklik
üzerine temellenir. Fırlatılmış dünya-içinde-varolan olarak Dasein,
zaten hep ölüme tevdi edilmiştir. Dasein kendi ölümüne yönelik olarak
var olurken, fiilen ve sürekli olarak can verir, ama eger kendisi henüz
vefat etmemişse. Dasein fiilen can verir, dendiğinde, Dasein’ın
kendi ölümüne yönelik varlığı içinde hep şöyle ya da böyle bir karara
varmış olduğu da bununla birlikte söylenmek istenmektedir. Ölümden
hergünkü düşkün kaçınma, ölüme yönelik gayrisahih bir varlıktır aslında.
Öte yandan gayrisahihliğin temelinde olası sahihlik yatmaktadır.1
Gayrisahihlik öyle bir varlık minvalidir ki, Dasein kendini ona
havale edebilmekte ve çoğunlukla da ona zaten hep havale etmiş olmaktadır.
Fakat bu havale edilmişlik, zorunlu ve sürekli olmak mecburiyetinde
değildir. Dasein varolduğu için, kendini var olduğu şekilde
bir varolan olarak belirler, yani kendinin var olduğu ve öylece anladığı
bir imkandan hareketle yapar bunu.
Peki, Dasein’ın kendi en zati, irtibatsız ve atlatılamaz, kesin ve böy-
lece belirlenmemiş olan imkanını sahih olarak anlaması, [260] yani
kendi hitamına yönelik sahih bir varlık içinde bulunması mümkün müdür?
Ölüme yönelik söz konusu sahih varlık ortaya çıkarılıp ontolojik
bakımdan belirlenmedikçe, hitama yönelik varlığın eksistensiyal yorumunda
özsel bir noksanlık bulunacaktır.
Ölüme yönelik sahih varlık, Dasein’m varoluşa-dair bir imkanını
imler. Bu ontik varlık-imkam ise ontolojik bakımdan olanaklı olmalıdır.
Bu imkanın eksistensiyal koşullan nelerdir? Onlara bizatihi erişim
nasıl sağlanacaktır?
§ 53. Ölüme Yönelik Sahih Varlığın Eksistensiyal Tasarımı
Fiilen Dasein öncelikle ve çoğunlukla ölüme yönelik gayrisahih varlık
içinde bulundurur kendini. Peki ama, neticede Dasein kendi hitamına
yönelik olarak hiç sahih bir tutum içinde değilse veya işbu sahih varlık
kendi anlamı bakımından ötekiler için örtük kalmak durumunday­
1) Dasein’m gayrisahihliğini şuralarda ele almıştık: § 9, s. 42 vd.; § 27, s. 130 ve özellikle §
38, s. 175 vd.
275