Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

keyfiyetlerin şu veya bu fiili ilintililik karakteri kendini açımlayabilmektedir.
Bizim tesadüf dediğimiz şeyler ancak kapalılığı-açma-kararhlığında
olduğumuzda, yani çevreleyen veya birlikte olunan dünyadan
kalkıp başım ıza gelebilir.
Oysa herkes söz konusu olduğunda durum, özü itibariyle kapalı kalmaktadır.
Çünkü herkes sadece “genel konumu” bilir, kendini en yakm
“fırsatlara" kaptırır ve Dasein’mı muhtelif “tesadüfleri” toplayıp çıkarmak
suretiyle devam ettirir ki, onları da yanlış bilir ve kendi başarımı
sanıp öyle anlatır.
Kapahlığı-açma-kararlılığı ise, şuradalığın varlığını kendi durumunun
varoluşuna taşır. Öte yandan kapahlığı-açma-kararlılığı, vicdan
aracılığıyla tanıklık edilen sahih varlık imkanının eksistensiyal yapısını,
yani vicdana-sahip-olmayı-istemeyi de ihata etmektedir. Daha
önce de görmüş olduğumuz gibi, münasip celp anlayışını onun dahilinde
biliriz. İşte buradan da tümüyle anlaşılmaktadır ki; vicdanın celbi
bizi bir varlık imkanına çağırdığında, içi boş bir varoluş idealim
sunmuş olmaz, aksine bizi duruma dühul edecek şekilde öne-celbeder.
Doğru biçimde anlaşılmış bir vicdan celbinin bu eksistensiyal müspetliği,
aynı zamanda bizim şunu idrak etmemizi sağlar: celp eğilimini,
karşılaşılan ve ön-sahiplik içinde olan sebebiyet vermelerle sınırladığımızda
vicdanın açımlama karakterini hem takdir edememiş, hem de
onun sesinin sadece görünürde somut olarak anlaşılmasını sağlamış
oluruz. Celp anlayışına kapahlığı-açma-kararlılığı diyerek yaptığımız
bu eksistensiyal yorum, vicdanın Dasein’m temelinde saklı bir varlık
minvali olduğunu açığa çıkarmış olmaktadır. Dasein ancak vicdan
içinde kendi fiili varoluşunu (en zati varlık imkanına tanıklık etmek
suretiyle) kendine mümkün kılabilmektedir.
Kapahlığı-açma-kararlılığı terimiyle ortaya koyduğumuz bu fenomeni,
boş bir “habitus" veya belirsiz bir “şevk” diyerek onları birbirine
karıştırmak mümkün değildir. Kapalılıgı-açma-kararhlıgı bir şeyi
malumata taşıyıp ondan sonra belirli bir durumu tasavvur etmez. Tam
tersine, o kendisini bu durum içine koyuvermiştir zaten. Kararlılık
içindeki Dasein, belirli bir edim içine girmiş olmaktadır zaten. Buraya
kadar “edim” teriminden kasten kaçınmış bulunuyoruz. Çünkü bir
kere bu terimi, mukavemetin hem etkinliğini hem de edilgenliğini
kapsayacak şekilde genişletmek gerekecektir. Öte yandan bu terim, şu
Dasein-ontolojik yanlış anlamaya da sebebiyet Verebilmektedir: sanki
kapalılıgı-açma-kararhlıgı, pratik yetimizin özel bir davranış tarzıy­
317