Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

eklidir: Aşağıdaki yorumlar saf ontolojik bir amaca hizmet etmekte
olup, hergünkü Dasein’m ahlaktan dem vuran bir eleştirisi olmadığı gibi,
bir “kültür felsefesi” yapma emelini gütmekten de pek uzaktır.
§ 35. Lakırtı
Buradaki “lakırtı” ifadesi, sakil bir anlamda kullanılmayacaktır. Terminolojik
bakımdan lakırtı, hergünkü Dasein’ın varhk minvallerinden
olan anlama ve tefsiri tesis eden müspet bir fenomeni imler. Söz; çoğunlukla
kendini dile getirmektedir ve zaten hep kendini dile getirmiş olmaktadır.
Söz dildir. Keza dile getirilenlerde hep anlayış ve tefsir bulu-
1 nur. Dile getirilmişlik olarak dil, Dasein anlayışının bir tefsir manzumesini
içinde taşır. Bahse konu tefsir manzumesi, tıpkı dilde olduğu gibi,
sadece mevcut-olmakla kalmaz. Onun varlığı da bizatihi Dasein’saldır.
Dasein öncelikle ve çoğunlukla ve belirli sınırlar içinde dile tevdi edilmiş
durumdadır. Bahse konu tefsir manzumesi, vasati anlamanın ve
ona ait bulunuşun [168] olanaklarını düzenleyip tevzi eder. Dile geti-
rilmişlik, onun eklemlenmiş anlam rabıtaları bütünü içinde, açımlanmış
dünyanın anlayışını sakladığı gibi, bununla eşit derecede asli olarak,
başkalarıyla birlikte-Dasein’ı anlamayı, keza Dasein’ın hep kendi
içinde-var-olmaklığım anlamayı da içinde barındırır. Dile getirilmişlik
dairesinde böylelikle emanet edilmiş olan anlayış, bahse konu varolanın
ulaştığı ve nakledildiği keşfedilmişliğini ilgilendirdiği gibi, ilgili varlık
anlayışını ve yeni tefsirlerde bulunabilmesini ve ayrıca yeni kavramsal
dile getirilişlerin eldeki imkan ve ufuklarını da ilgilendirmektedir. Dasein’m
bahse konu tefsir edilmişlik olgusuna işaret edip konuyu orada
bırakmaktan ziyade, sözün dile gelmişliğinin ve dile gelişinin eksistensiyal
varhk minvalini sorgulamak durumundayız. Eğer söz bir mevcut-
olan olarak kavranılamıyorsa, o zaman onun varlığı nedir? Dasein’m
hergünkü varlık minvaliyle ilgili olarak bu durumda ne söylenebilir?
Kendini-dile-getiren söze muhabere denir. Onun varlık eğilimi, sözün
hakkında-söz-edileniyle açımlanmış olan varlığa, o sözü duyanı
paydar kılmaktır.
Kendini-dile-getirme sırasında konuşulan dilde zaten bulunan vasati
anlaşılabilirlik yüzünden, muhabere edilen söz, sözü duyanın o sözün
ne-hakkındalığı üzerine kendini asli bir anlayışsal varlığa katması ge-
rekmeksizin anlaşılabilmektedir. Anlaşılan şey, hakkında söz edilen varolanın
aslında kendisi değil, sadece bizatihi konuşulan şeyin kendisidir.
Anlaşılan budur, üstelik sözün ne-hakkmdalığı da böylece aşağı yu­
177