Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

dirler. Ve ancak böyle bir zemin üzerindeki gerçek olanlar halihazırda
örtülü kalabilmektedirler. “Harici dünya”nın “gerçekliğine” ilişkin
soruyu soranlar, bizatihi dünya fenomenini önceden açığa kavuşturmadan
bunu sormaktadırlar. Zira “harici dünya meselesi” kendine hep
dünya-içinde varolanları (nesne ve eşyayı) cihet kabul edegelmekte-
dirler. Neticede bu tip irdelemeler ontolojik bakımdan neredeyse içinden
çıkılamayacak bir meseleye dönüşüverir.
Soruların birbirine dolanmış olması, kanıtlanılacak olanın kanıtlananla
ve kanıtlarla karıştırılmış olması, özellikle Kant’ın “idealizmin Çü-
rütülmesi”nde kendini belli etmektedir.1Burada Kant, herhangi bir şüpheye
mahal vermeyecek biçimde “bizim dışımızdaki nesnelerin varlı-
ğı”na dair kanıtın halen verilmemiş olmasını “felsefenin ve genel insan
aklının skandali” olarak nitelendirmektedir.2 Sonuç olarak kendisi şöyle
bir kanıtı sunar ve bunu şu “doktriner tez”in temellendirilişi olarak icra
eder: “Kendi varlığımın salt ve fakat empirik olarak belirli olan bilinci,
benim dışımdaki eşyanın mekan içindeki varlığını kanıtlamaktadır.”3
Öncelikle açıkça belirtmeliyim ki, Kant burada “kendi varlığım”
terimini, buradaki incelemede “mevcut-olan” diye ifade ettiğimiz varlık
minvali için kullanmaktadır. Dolayısıyla Kant, “kendi varlığımın
bilinci” dediğinde, Descartesvari anlamda kendi mevcut oluşunun bilincinden
söz etmektedir aslında. Başka bir deyişle, “kendi varlığım”
terimi burada hem bilincin mevcudiyeti, hem de eşyanın mevcudiyeti
anlamındadır.
Bu yüzden, “benim dışımdaki eşyanın varlığına ilişkin Kaııt’m kanıtı,
zamanın özüne eşit derecede asli olarak ait olan değişim ile değişmezliğe
dayanmaktadır. Kendi mevcut oluşum, yani tasavvur çokluğunun
verili iç mevcudiyeti anlamındaki mevcut oluşum, mevcut
olan bir değişim demektir. Oysa zamanda belirlilik, degişmeksizin
mevcut olan bir şeyi varsaymak zorundadır. Bu ise “içimde” olamaz,
“çünkü zaman içindeki kendi varlığım, tam da bahsedilen bu değişmez
tarafından öncelikle belirlenir olmaktadır.”4 Buna göre, “içimdeki”
mevcut değişimi [204] empirik olarak sabitlediğinden, buna koşut
olarak mecburen “dışımdaki” bir mevcut değişmezi de sabitlemiş
olur. İşte bu değişmez, “içimdeki” değişimin mevcut oluşunun imkan
1) Krş. Saf Aklın E leştirisi, 2. Basım, s. 274 vd. Ayrıca krş. ikinci basımın önsözünde yer alan
açıklayıcı düzeltmeler, s. XXXIX, dipnot. Ayrıca krş.: “Saf Aklın Paralogizmleri”, a.g.c., s. 399
vd., özellikle s. 412.
2) A .g.e., Önsöz, dipnot.
3)A.g.