Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

§11. Eksistensiyal Analitik ve İlkel Dasein'm Yorumu.
“Doğal Dünya K avram ı”nın Elde Edilmesindeki Zorluklar
Dasein’m kendi hergünkülüğü içinde yorumlanışı, hakkındaki bilgilerin
antropoloji tarafından sağlanabildiği ilkel bir Dasein aşamasının
tasvir edilmesiyle özdeş değildir. Hergünkülük ilkellikle örtüşmez.
Dasein gelişmiş ve ayrımlaşmış bir kültür içinde hareket ederken ve
hatta tam da bu kültür içindeyken bile hergünkülük daha ziyade Dasein’m
[51] bir varlık hali olur. Öte yandan ilkel Dasein da kendi hergünkü-olmayan
varlık imkanına ve kendi spesifik hergünkülüğüne sahiptir.
Dasein analizini “ilkel halkların yaşamları”nı cihet alarak yürütmek,
yöntemsel açıdan müspet bir anlama sahip olabilir, çünkü
“ilkel fenomenler” söz konusu Dasein’m ileri giden bir öztefsir olmaması
dolayısıyla çoğu kez daha açık ve basittir. İlkel Dasein “fenomenler”
(önfenomenolojik anlamda alındığında) içine daha asli biçimde
massedildiğinden çoğu kere daha dolayımsız bir dile gelişe sahiptir.
Bizim açımızdan bakıldığında beceriksiz ve kaba görünen terminolojileri,
fenomenlerin ontolojik yapılarının hakiki biçimde dışarıya
çıkarılışında müspet olarak yararlı olabilir.
Fakat ilkellere ilişkin bilgileri bize şimdiye kadar etnoloji sağlamıştır.
Ve bu da malzemenin “kaydı”, gözden geçirilmesi ve işlenişi sırasında bizatihi
insan Dasein’ına ilişkin belirli önkavramlar ve tefsirler içinde hareket
eder. Etnologun beraberinde getirdiği hergünkü psikoloji ve hatta bilimsel
psikoloji ve sosyolojinin araştırılacak fenomenlere uygun erişim
imkanının, bu fenomenleri uygun biçimde tefsir etme ve nakletme imkanı
sunmak açısından bilimsel bir garanti sunup sunmadığı kesin değildir.
Burada da durum, daha önce adından söz edilen disiplinlerdeki gibidir.
Etnoloji de Dasein’m bir rehber olarak yeterli bir analizini kendiliğinden
varsayar. Fakat müspet bilimler felsefenin ontolojik çalışmalarım ne
“bekleyebildikleri”, ne de beklemek zorunda oldukları için, araştırmaların
gidişatı bir “ilerleme” değil, ontik olarak keşfedilenin tekerrürü ve ontolojik
açıdan daha şeffaf ve saf hale getirilmesi olacaktır.1
1) Son zamanlarda E. Cassirer, mitsel düşünceyi felsefi yorumlamanın konusu haline getirmiştir
(krş. Plıilosophie der sym bolischen Formen. Zvıeiter Teil: Das mythische Denken. 1925). Bu inceleme
sayesinde etnolojik araştırmaların eline daha kapsamlı rehberler sunulmaktadır. Felsefi
soransa! açısından bakıldığındaysa söz konusu yorumun temellerinin yeterli derecede şeffaf olup
olmadıkları, özellikle de Kant’m S af Ahim Eiejtirisi’ndeki arkitektonigin ve bunun sistematik içeriğinin
böyle bir ödev için taslak sunabilme imkanına sahip olup olmadığı, yoksa burada yeni ve
daha asli bir hareket noktasına gerek olup olmadığı sorusu açıkta kalmaktadır. Husserl tarafından
izhar edilen fenomenolojik ufuklara işaret eden sayfa 16’daki dipnottan da görülebileceği gibi
Cassirer, böyle bir ödevi mümkün görmektedir. 1923 yılı aralık ayında “Hamburgjsche Ortsgruppe
der K an tgesdhchaft’’ıa yaptığı “Aufgaben und W ege der phânomenologischen Forschung” başlıklı
bir konuşmada, yazarın Cassirer'Ie yürüttüğü bir sohbet sırasında, anılan konuşmada ana hatları
sunulan varoluşsal analitik talebi konusunda bir fıkirbirliği oluştuğu görülmüştür.
53