Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

tesi bakımından ontolojik bir sorun olup, sadece ontik müsebbibi ve icra
biçimi açısından da sınırlı değildir. Havfa fizyolojik olarak neden olabilmek,
Dasein’m varlığının temelinde havf içinde olabilmenin yatmasıyla
mümkündür.
Sahih havfın varoluşa-dair olgusuna göre, bahsedilen fenomeni
esas itibariyle eksistensiyal-ontolojik konstitüsyonu ve işlevi bakımından
yorumlamaya çalışma denemelerine pek rastlanılmış değildir.
Bunun sebepleri arasında, Dasein’ın eksistensiyal analitiğinin genel
olarak ihmal edilmiş, ama özellikle de bulunuş fenomeninin biline-
memiş olması bulunmaktadır.1 Havf fenomeninin fiilen nadiren yaşanması,
onun eksistensiyal analitiğimiz bakımından esas itibariyle
münasip olan yöntemsel bir işlev görmesine engel değildir. Tam tersi:
Dasein herkesin kamusal tefsiri yüzünden çoğunlukla kendi sahihligi
bakımından kendine kapalı olduğu için söz konusu temel bulunuşun
nadir bir fenomen oluşu onun Dasein’ı asli anlamda açımlayabilir nitelikte
olduğuna işaret etmektedir.
Her türlü bulunuşun özüne, daima noksansız bir dünya-içinde-va-
rolmayı tesis eden tüm momentleri (yani dünya, içinde-var-olmak, kendilik)
bakımından “açımlama” ait olduğu şüphesiz ise de sadece havfta
müstesna bir açımlama [191] imkanı bulunmaktadır, çünkü havf mün-
feritleştiricidir. Bahse konu münferitleştirme Dasein’ı kendi düşkünlüğünden
çekip çıkartarak ona sahihlik ile gayrisahihliği kendi varlığının
imkanları olarak açımlar. Dasein’m bu temel imkanları (ki bunlar hep
benim2 kendi imkanlarımdır) havf içinde tam da kendi oldukları gibi
ortaya çıkarlar ki böylece, Dasein’m öncelikle ve çoğunlukla dört elle
sarıldığı dünya-içindeki varolanların tebdiline baştan hiç girilmemiş
olunur.
1) Havf ile korku fenom enlerinin (her ne kadar yine birbirinden ayırt edilmemiş olarak bırakılmışsa
da) hem ontik, hem de belirli sınırlar içinde ontolojik bakımdan Hıristiyan teolojisinin
nazan dikkatini çekm iş olm ası bir tesadüf değildir. Çoğunlukla da bunun, T ann karşısındaki
insanın varlığına ilişkin antropolojik sorunun ağırlık kazandığı ve bununla ilgili soruların
formülasyonunda iman, günah, sevgi ve pişmanlık gibi fenomenlerin öne çıktığı zaman -
larda cereyan ettiği görülmektedir. Krş. Augustinus’un tefsir m etinleri ve mektuplarında sıkça
ele aldığı tim or casîus ve servili s öğretisi. Genel olarak korku hakkında Krş. De di ve? sis
aestiomîms octoginta frcbus qu. 33: de metu, qu. 34. utrum non aiiud omundum sit, quam metu carere,
qu, 35: auid am andum sit. (Migne, P atrologia L atin a, c. 4 0 : Augustinus, c. 6 , s. 2 2 vd.)
Luther korku fenom enini poenitentıa ile contritio ilişkisine dair geleneksel yorum ların dışırida
Yaratılış hakkındaki şerhinde ele almışsa da bunu kavramsal düzeyde değil ama özellike
heyecan uyandırıcı biçim de yapmıştır: Krş. Enarrationes in genesin, Bölüm 3 , W W . (E ri.
Ausg.), E x eg eiica o p era la tin a , Kitap 1, s. 177 vd.
Havf fenom eninin analizi meselesinde en derine inen S. Kierkegaard olmuştur. O da yine
asli günah meselesinin “psikolojik” bakımdan açığa çıkartılm ası bağlamında konuyu teolojik
olarak ele almıştır. Krş. Havf Kavramı (1 8 4 4 ), G esan ım eh e W erk e (D iederichs), c. 5.
a) Egoistik değil, aksine: deyralıcı fırlatılmış olan olarak.
201