Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

mellükü içinde, bir-zamanlar-oldum-olası olan varoluşu ona saygı duyarak
muhafaza etme imkanının ana hatları da böylece çizilmiş bulunmaktadır.
Seçilip ele alınan imkan, onun sayesinde aşikarlık kazanır.
1397] Dolayısıyla anıtsal olan sahih tarihbilim, bu yüzden “yadigarsal-
dır” da. Dasein huzur olarak istikbal ile oldum-olasılığın birliği içinde
husule gelmektedir. Içinde-bulunulan-an olarak o, bugünü sahih biçimde
açımlamaktadır. Fakat eğer bu, seçilip ele alınan bir varoluş imkanının
müstakbel-tekerrür-edici anlaşılışı olarak tefsir edilecek olursa,
o zaman sahih tarihbilim, bugünün huzura-getirilmeyişi, yani bugünün
düşkün kamusallığından kendini ıstırap içinde kurtarışı olacaktır. Anıt
sal-yadigarsal tarihbilim, sahih bir tarihbilim olarak “günümüzün” eleştirisi
olmak mecburiyetindedir. Sahih tarihselliktir, tarihbilimin söz konusu
üç minvalinin olası birliğinin temelini sağlayan. Fakat sahih tarihbilimin
temelinin zemini ise, ihtimam-göstermekliğin varoluşsal varlık
anlamı olan zam ansallıktır.
Tarihbilimin eksistensiyal-tarihsel menşeinin somut olarak temsil
edilmesi, söz konusu bilimi tesis eden tematizasyonun analiziyle icra
edilebilmektedir. Tarihbilimsel tematizasyonun ana parçası, hermenö-
tik durum hakkındadır. Bu durum, tarihsel olarak varolan Dasein’ın
bir-zamanlar-oldum-olası olanın tekerrür edici açımlanışına ilişkin ka-
pahhğı-açma-kararlılığı sayesinde açıklığa kavuşmaktadır. Tarihsel varoluşun
sahih açımlanmışlığından (“hakikatten" yani) hareketle t an M i­
limse! hakikatin imkanı ve yapısı çıkarsanmak durumundadır. Fakat tarihbilimsel
bilimlerin temel kavramları (ister onların nesneleri, ister ise
ele almış minvalleri olsun), varoluş kavramlarından meydana geldiği
için, tinbilimlerin teorisi, Dasein’ın tarihselliğinin tematik olan eksistensiyal
yorumunu bünyesinde koşul olarak taşır. W. Dilthey’m araştırma
faaliyetlerinin peşinde koştuğu hedef hep bu olmuştur. Bunlar ise, Kont
Yorck von YVartenburg’un fikirleriyle daha da aydınlığa kavuşmuştur.
§ 77. Tarihsellik Meselesine İlişkin Yukarıdaki İrdelemenin
W. Dilthey'ın Araştırmaları ve Kont Yorck’un Fikirleriyle Olan Rabıtası
Tarih meselesine ilişkin yukarıda giriştiğimiz tefrikleri, Dilthey’ın
çalışmalarım temellük etmek suretiyle yürütmüş bulunuyoruz. Onlar
Kont Yorck’un Dilthey’a gönderdiği mektuplarda bölük pörçük yer alan
fikirlerle de desteklenmiş bulunmaktadır.1
1) Krş. Briefwechsel zwischen W ilthelm Dilthey und dem Grafen Paul Yorck von Wartenburg
1877-1897, Halle an der Saale, 1923.
421