Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

öncelikle ve çoğunlukla ilgilenegeldiklerinden harekede anlar. Neler yapıp
ediliyorsa öyle olarak var olunur. İşte bu varlık (yani ilgilenilen
“dünyada” eğleşen hergünkü hep-beraber-massolunuş) bağlamında ve-
kalet-edilebilirlik sadece bir imkan olmakla kalmaz, hep-beraber-ol-
maklığın tesis edici öğesi halini alır. [2401 işte tam da burada, belirli sınırlar
içinde kalmak suretiyle, bir Dasein bir başka Dasein olarak “var”
olur ve hatta öyle olmalıdır da.
Mamafih Dasein’ın hitama-kavuşmasım tesis eden ve böylelikle ona
tamlığını bahşeden o varlık imkanının vekaleti söz konusu olduğunda,
adı geçen vekalet imkanı tümüyle başarısızlığa uğrar. Kimse başkasının
canını vermekliğini onun kendi üzerinden alam az•Birinin “başkası için
ölüme gitmesi” pekala mümkündür. Ama bu, daima şu demektir: “belirli
bir dava uğruna” kendini başkası için kurban etmek. Fakat bu şekilde,
bir şey için can verildiğinde, başkasının kendi ölümünü devralmak
hiçbir zaman söz konusu olamaz. Her bir Dasein, kendi canını verişini
hep tek başına omuzlamak zorundadır. Ölüm özü gereği hep kendi
ölümüm olarak vardır, tabii eğer o “var” ise. Ölüm öyle bir kendine
özgü varlık imkanını imler ki, burada kendi Dasein’ımın bizatihi varlığı
söz konusu olur. Ontolojik bakımdan ölümün1 hep-benimkihkle ve
varoluş tarafından tesis edilmiş olduğunu can vermede görüyoruz.1Can
verme bir vaka olmayıp, eksistensiyal bakımdan anlaşılması gereken bir
fenomen ve hatta hudutları daha sonra ayrıntılı biçimde çizilecek olan
mümtaz bir fenomendir.
Ve fakat can verme olarak “hitam”, Dasein’m bütünlüğünü tesis ediyorsa
eğer, bu tamlığm varlığını da kendi Dasein’ımın bizatihi eksistensiyal
fenomeni olarak kavramamız lazımdır. “Hitamda” ve Dasein’ın
onunla tesis edilen bütünlüğünde özü gereği vekalet etme diye bir şey
yoktur. Oysa bütünlüğün analizi açısından başkalarının can verişini,
ikame edici tema olarak öneren yukarıdaki çıkış yolu, işbu eksistensiyal
vaka tespitini göz ardı edip yanılgıya düşmektedir.
Böylece Dasein’m bütün-oluşunu fenomenal bakımdan münasip biçimde
erişime açma denememiz bir kez daha başarısızlığa uğramış oldu.
Ama yine de yukarıdaki mülahazalar bütünüyle menfi değildir.
Çünkü bu mülahazalar, ilgili fenomenleri her ne kadar ham da olsa
kendine cihet almışlardır. Ölüm eksistensiyal bir fenomen olarak ilam
edilmiştir. Bu ise incelememizi hep zati Dasein’ımızı salt eksistensiyal
bir cihet almaya zorlamaktadır. Dolayısıyla ölümün can verme olarak
a) Ölüm ile Daseiıı’sal rabıtadır; bizzat ölüm = vuslatı - vanşı, ölmek.
1) Krş. § 9, s. 41 vd.
255