Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

mi olarak gözde canlandırarak söz konusu yorumu bu zemin üzerinde icra
etm em iz gerekecektir.
Ontolojik bakımdan Dasein, bütün mevcut-olanlardan ve gerçekliklerden
esas itibariyle farklıdır. Onun “mevcudiyeti”, bir tözün tözselli-
ği üzerine dayanmayıp, varolmakta olan benliğin “öz-duruştı” üzerine
dayanmaktadır. Bunun da ihtimam-göstermeklik olduğunu kavramıştık.
Ihtimam-göstermeklikte saklı bulunan benlik fenomeni, asli ve sahih
bir eksistensiyal sınırlandırmaya ihtiyaç duymaktadır. Bunun için
onu, gayrisahih herkes-benliğinin hazırlık niteliğindeki açığa çıkarımından
ayırmak gerekecektir. Eğer “benlik”, ne bir töz, ne de bir öz-
neyse, o zaman ona yöneltmemiz gereken olası ontolojik sorulan da birer
birer sabitlememiz lazım gelecektir.
Bütün bunları yaptıktan sonra yeteri derecede açıklığa kavuşacak
olan ihtimam-göstermeklik fenomeniniyse, ontolojik anlamı bakımından
akabinde sorgulayacağız. Bu anlamın belirlenmesi ise, zamansallı-
ğın meydana çıkarılması demek olacaktır. Bu teşhir, Dasein’m [304]
uzaktaki tuhaf mıntıkalarına götürmeyecektir bizi. Onun sayesinde Dasein’ın
eksistensiyal temel konstıtüsyonunun fenomenal toplam mevcudiyetini,
kendi ontolojik anlaşılırlığınm en son temelleri içinde kavramış
olacağız. Buna göre, zamansalhğın fenom enal bakımdan asli olan tecrübesi,
ancak Dasein’m sahih bütün-olmaklığı üzerinden, yani öndeleyici
kapahhğı-açm a-kararhlığı fenom eni üzerinden sağlanabilecektir. Zamansallık
burada kendine asli olarak tanıklık ediyorsa eğer, o halde öndeleyici
kapalılığı-açma-kararlılığmın zamansallığı, zamansallıgm bizatihi
müstesna bir hali olacaktır. Zamansallık farklı imkan ve minvallerde
husul bulabilmektedir. Varoluşun temel imkanları, yani Dasein’m sahihlik
ve gayrisahihliği, ontolojik bakımdan zamansallıgm olası husul bulmaları
üzerine temellenmektedir.
Düşkür# varlık anlayışının (mevcut-olma anlamında varlık) hakimiyeti
yüzünden Dasein, kendi varlığının ontolojik karakterine uzak kaldığı
gibi, bu varlığın gsli temellerinden de bir o kadar uzak kalmaktadır. Bu
sebeple, alelade anlayışın “zaman” dediğiyle buradaki,zamansallıgm bir-
biriyle ilk bakışta örtüşmüyor gibi durması bizi şaşırtmamalıdır. Alelade
zaman tecrübesinin sahip olduğu zaman kavramı ve buradan neşet eden
mesele, bu nedenle zaman yorumunun uygunluk kriterleri olarak kolaylıkla
işlev göremeyecektir. Bu yü?den bu inceleme, daha, ziyade, asli za-
mansallık fenomeniyle onu önceleyici biçimde aşinalık kazanmalı ve bu ­
radan hareketle alelade zaman anlayışının zorunluluğunu, ortaya çıkma
minvalini ve onun hakimiyetinin nedenini açığa kavuşturmalıdır.
321