Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

vecibe-içinde-olmaya dair öne-celbeden bir çağrıdır. Bu şekilde tanıklık
edilen şey, duymakla “kavranır”. Bu, celbin kendisinin onun da niyet
ettiği anlamda ve çarpıtılmadan anlaşılması demektir. Dasein’ın bir varlık
hali olan celp anlayışı, vicdanın celbiyle tanıklık edilenin fenomenal
mevcudiyetini verir bize her şeyden önce. Sahih celp anlayışını biz, vic-
dana-sahip-olmayı-isteme olarak karakterize etmiştik. En zati benliğini
kendinden hareket ettirerek yine kendi vecibe-içinde-oluşu içinde kendi-başına-edimde-bulundurmak,
bizatihi Dasein’da tanıklık edilen sahih
varlık imkanını fenomenal bakımdan temsil etmektedir. Şimdi yapılması
gereken, bunun eksistensiyal yapısını açığa çıkarmaktır. Ancak
bu sayede, Dasein’m kendi içinde açımlanan temel konstitüsyon olan
kendi varoluşunun sahihliğine duhul edilebilir.
Vicdana-sahip-olmayı-isteme, kendi en zati varlık imkanı içinde
kendini-anlama olduğu için o, Dasein’ın açımlanmışlığınm bir minvali
olmaktadır. Dasein’m açımlanmışlıgı ise, anlamanın yanı sıra bulunuş
ve sözle tesis olunmaktadır. Varoluşa-dair anlama, şu demektir:
dünya-içinde-varolabilmenin hep zati fiili imkanına kendini tasarlamak.
Ama var-o!abıImefc, sadece bu imkan içinde varolmak suretiyle
anlaşılabilmektedir.
Böylesi bir anlamaya hangi haletiruhiye karşılık gelmektedir? Celp
anlayışı, kendi Dasein’ımızı kendi-başma-bırakılmışlığımızm tekinsizli-
ği içinde açımlar. [296] Anlamayla beraberce açığa çıkan tekinsizlik,
kendisine ait olan havf bulunuşu aracılığıyla sahici biçimde açımlanır.
Vicdani havf olgusu, Dasein’m celp anlayışının onu kendi varlığının te-
kinsizliğiyle yüzyüze getirdiğine fenomenal olarak tanıklık etmektedir.
Böylelikle vicdana-sahip-olmayı-isteme, havfa hazır olma halini alır.
Açımlanmışlıgm üçüncü özsel momenti sözdür. Dasein’m asli sözü
olan cçlbe cevaben bir karşı söz denk geliyor değildir - yani vicdanın
söyledikleri üzerine müzakere edici bir söyleşme anlamında. Celbi anlayarak
duymanın karşı-söze yer bırakamıyor olmasının nedeni, “karanlık
bir kudretin” gücü altma girip onun önünde boyun eğmesinden
değil, celp muhtevasını örtüksüz biçimde kendine maletmesindendir.
Celp Dasein’ı hep vecibe-içinde-olmayla yüzyüze getirir ve böylelikle
onu herkes aklıseliminin sağır edici lakırtısından kurtarıp geri getirir.
Buna göre, vicdana-sahip-olmayı islemeye ait telaffuz edici sözün hallerinden
biri de ketumiyettir. Daha önce sükutu, sözün özsel imkanlarından
biri olarak nitelendirmiştik.1Sükunetini.muhafaza ederek bir şeyleri
anlatmaya çalışan birinin “söylecek bir sözü” vardır mutlaka. Dase-
1) Krş. § 34, s. 164.
312