Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

[34] İcra şekli saf görünür kılma olmayan ve teşhiri bakımından hep
başka bir şeye dayanan, bu nedenle de bir şeyi başka bir şey olarak görünür
kılanlar, böylelikle bir sentez yapısına bürünürler ve dolayısıyla
örtme imkanına sahip olurlar. Oysa “yargılar hakikati ”, bu örtmenin sadece
bir karşı örneğidir, yani hakikatin çoklu olarak temellendirilmiş
başka bir fenomenidir. Dolayısıyla aynı temellendirme yüzünden realizm
ve idealizm, Yunanlılar’ın hakikat kavramına isabet ettirememektedir.
Oysa ancak Yunanlılar'ın hakikat kavramından hareketle felsefi
bilgi olarak “idealar öğretisi” gibisinden bir şeyin olanaklılığını anlamak
mümkün olabilir.
Logos’un işlevi bir şeyi yalın olarak görünür kılmak (yani varolanın
müşahade ettirilmesi) olduğundan o, aynı zamanda akıl anlamına da gelebilmektedir.
Yine logos sadece legein anlamında değil, aynı zamanda
legomenon (yani görünür kılınanın bizatihi kendisi) anlamında da kullanıldığından
ve bu da hupokeimenon'dan başka bir şey demek olmadığından,
öte yandan hupokeimenon ise her türlü söz yöneltme ve üzerinde
konuşmanın zaten hep mevcut olan zemini demek olduğundan, legomenon
olarak logos; zemin, ratio anlamına gelmektedir. Nihayet legomenon
olarak logos, bir şey olarak söz yöneltileni bir şeyle olan ilişkisi
içinde (yani “ilişkilenmişlik” ile) görünür kılma anlamına da geldiğinden
logos, ilişki ve bağıntı anlamını da kazanır.
“Apofantik nutkun” işbu yorumu, îogos’un birincil işlevini aydınlatma
bakımından yeterli olacaktır.
C. Fenomenolojinin Önkavramı
“Fenomen” ile “Iogos”un yorumlanışı sırasında ortaya konulanları
somut olarak gözümüzde canlandırdığımızda, bu terimlerle ifade edilmeye
çalışılan şeyler arasında içsel bir irtibatın bulunduğu göze çarpacaktır.
Fenomenoloji ifadesini Yunanca olarak şöyle formüle edebiliriz:
legein ta phainomena. Oysa legein, apophainesthai demektir. Dolayısıyla
fenomenoloji şu demektir: apophainesthai ta phainomena: Kendini gösterenin
(kendini kendisi gibi gösterenin) bizatihi kendinden hareketle
görünür kılınması. İşte bu, adma fenomenoloji denilen araştırmanın
formal anlamıdır. Bu da aslında, daha yukarıda ifade edilen “Eşyanın
kendisine!” düsturundan başka bir şey demek değildir.
O halde fenomenoloji terimi, taşıdığı anlam bakımından örneğin teoloji
ve benzeri isimlerden farklıdır. Zira onlar, ilgili bilim dalının nesnelerini
şu veya bu konusal içeriğe göre adlandırıyor olmaktadırlar. Oy­
35