Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

maktadır. Ama aslında belirli bir yere bağlanan zaman değildir. Zira tarihlendirilebilirliğin
mekansal-yersel olana bağlanabilmesinin imkan
koşulu zamansallıktır. Öyle ki o, bir ölçü olarak herkes için bağlayıcı
hale gelir. İlk önce zaman vardı da sonra o mekana kenetlendi diyemeyiz.
Çünkü zaman ile kenetlenmiş olduğu zannedilen “mekan”, zaman
ile ilgilenen zamansallığın temeli üzerinde karşılaşılabilir olmaktadır.
Hem saatin, hem de zaman hesabının Dasein’m kendisini tarihsel olarak
tesis eden zam ansalhğı üzerine temellenmesi yüzündendir ki, saat
kullanımının ontolojik bakımdan bizzat tarihsel olduğu ve bizatihi her
saatin belirli bir “tarihe sahip olduğu” söz konusu edilebilmektedir.1
[418] Zaman ölçümüyle kamusallaştırılıp yayınlanan zaman, mekansal
ölçü nispetlerini haiz biçimde tarihlendirildiği için mekana dönüşüyor
değildir. Öte yandan zaman ölçümünün eksistensiyal-ontolojik
bakımdan özü, tarihlendirilen “zamanın” m ekan mesafeleri ile bir mekansal
nesnenin y er değişiminden hareketle sayısal olarak belirlenmesi
de değildir. Zira ontolojik bakımdan asıl önemli olan, ölçümü mümkün
kılan spesifik huzura getiriştir. “Mekansal” olarak mevcut-olandan hareketle
yapılan bir tarihlendirme zamanın mekansallaştırması demek
değildir o halde. Çünkü mekansallaştırma zannedilen bu işlem, her
mevcut-olan varolanın kendi mevcutluğu içinde şimdi huzura gelişinden
ibarettir aslında. Özü gereği zorunlu olarak şimdi-diyen zaman ölçümü
sırasında, ölçülenin kendisi bizatihi unutulmakta ve mesafe ile
sayıdan başka sanki hiçbir şey ortada kalmamaktadır.
Zaman ile ilgilenen Dasein’m kaybetmeyi göze aldığı zaman ne kadar
az ise, o kadar “kıymete binmekte” ve saatler de o denli ele yatkın
hale gelmektedir. Bundan böyle zaman, sadece “dakik” biçimde okunmakla
kalmayacak, zaman belirlemenin kendisi de mümkün olduğunca
az vakit harcanacak şekilde yapılarak başkalarının zaman belirtimle -
riyle de uyumlu olacaktır.
Şu ana kadar ki görevimiz, saat kullanımı ile kendine zaman tanıyan
zamansallık arasındaki “rabıtayı” esas itibariyle ortaya koymaktı. Nasıl
ki, gelişmiş bir astronomik zaman hesabının somut analizi, doğa keşfinin
eksistensiyal-ontolojik yorumu kapsamında yer alıyorsa; takvimsel
1) Zaman ölçümünün izafiyet teorisi bakımından teşkil ettiği meseleye burada girmeyeceğiz.
Bu ölçüm ün ontolojik temellerinin açıklığa kavuşturulması, öncelikle dünya-zamanmm ve zaman-içindeliğin
Dasein’m zamansallığından hareketle açıklığa kavuşturulmuş olm asını ve aynı
şekilde doğayı keşfetmenin eksistensiyal-zamansal [418] konstitüsyonunu ve esasen ölçmenin
zamansal anlamını ortaya koymayı gerektirmektedir. Aksi takdirde fiziksel ölçüm teknikleri
belirli bir aksiyomatikten hareketle söz konusu araştırmalar üzerine bina edilmiş olacak
ve bizatihi zaman meselesini asla açığa çıkartamayacaktır.
443