Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

şimdiye kadar sadece dünyanın yapı momenti ile söz konusu varolanın
hergünkülük içinde kim olduğuna ilişkin soruya yönelmişti. Fakat Da-
sein’m hazırlık niteliğindeki fundamental analitiğinin {1311 ilk alametlerini
ortaya koyarken, bizatihi içinde-var-olmak hakkında daha önce
cihet kabilinden bir incelemede bulunulmuş1ve dünyayı bilme gibisinden
somut bir hal üzerinden tanıtılmıştı.2
Taşıyıcı bu yapı momentinin önceden ele alınmış olmasının sebebi,
ilgili tek tek momentlerin analizini daha baştan itibaren yapı bütününe
yönelik kesintisiz bir önbakış dairesi içine almak ve söz konusu bir-
liksel fenomeni parçalayacak girişimlerin önüne geçmekti. Artık ödevimiz,
dünya ve kim sorusu üzerine yapılan somut analizlerden elde
ettiklerimizi muhafaza ederek bunları içinde-var-olmak fenomenine
geri döndürmektir. İçinde-var-olmayı nüfuz edici biçimde etüt ederek
hem dünya-ıçinde-varolmanın yapı bütünü fenomenolojik bakışın
önüne yeniden ve daha emniyetli biçimde taşınacak, hem de bizatihi
Dasein’m asli varlığının (yani ihtimam-göstermekliğin) kavramlışma
giden yol açılmış olacaktır.
Peki ama, varlığın özünden gelen rabıtaları olan dünyada varolmak
(ilgilenme), birlikte-olmak (itina-göstermeklik) ile kendi-olmak (kim)
dışında dünya-içinde-varolma üzerinden gidilerek daha başka neler
dikkate taşınabilir ki? Tek bir olanak kalıyor, o da, analizimizi ilgilenme
ve bir-şey-için-bakışın varyasyonlarını (itina-göstermeklik ile kayı-
rıcı-bakış) karşılaştırmalı karakterizasyonlara giderek genişletmek ve
mümkün olan bütün dünya-içindeki varolanların varlığını daha keskin
biçimde tasrih ederek Dasein’ı Dasein’sal olmayan varolanlardan ayırt
etmektir. Bu yönde henüz halledilmemiş ödevler bulunduğu kesindir.
Şimdiye dek ortaya çıkarılanların pek çok açıdan tamamlanmaya ihtiyacı
vardır, özellikle de felsefi antropolojinin eksistensiyal a priori’si-
nin bütünlüklü çalışılması bakımından. Fakat buradaki incelemenin
hedefi bu değildir. Zira bu inceleme fundam ental ontolojik bir am aca sahiptir.
Böylece içinde-var-olmayı tematik olarak sorguladığımızda bu
fenomenin asliliğini, onu başka fenomenlerden çıkarsayarak yok ediyor,
yani münasip olmayan bir analize giderek onu çözüyor olmayacağız.
Fakat asli olan bir şeyin başka bir şeyden çıkarsanamazlığı, onu
teşkil eden varlık karakterlerinin çokluğunu ortadah kaldırmaz. Bu tür
varlık karakterleri kendilerini gösteriyorsa eğer, onların hepsi de eksistensiyal
bakımdan aynı derecede asli olmaktadır. Tesis edici moment­
1) Krş. § 12, s. 52 vd.
2) Krş. § 13, s. 59-63.
138