Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

sein’mı da itina-göstermeklik olarak kavramak mümkün olabilmiştir.
Bir şeylerle beraber var olmak ilgilenmedir, çünkü o, içinde-var-ol-
maklığın bir minvali olarak onun temel yapısı olan ihtimam-göstermeklik
tarafından belirlenmektedir. Demek ki, ihtimam-göstermeklik
sadece eksistensiyaliteyi karakterize etmekle kalmaz (faktisite ve
düşkünlükten sıyrılmış olarak), söz konusu varlık belirlemelerinin
birliğini de kuşatır. Bu yüzden ihtimam-göstermeklik, bir benin kendine
yönelik birincil olarak ve sadece yalıtılmış bir davranışını ifade
etmez, ilgilenme ve itina-göstermeklikle analoji kurularak oluşturulan
“kendine-ihtimam-göstermeklik” ifadesi, bu sebeple sadece bir
totolojiden ibarettir. Zira ihtimam-göstermeklik, benin kendisine yönelik
özgün bir davranışını ifade ediyor olamaz, çünkü zaten o, ontolojik
bakımdan kendini-önceleme ile karakterize edilmektedir. Ayrıca
bu belirleme içinde, ihtimam-göstermekliğin diğer iki yapısal
momenti olan bir-şeylerin-zaten-içinde-varolmak ile beraber-varol-
mak birlikte tayin edilm iş olm aktadır.
En zati varlık imkanı adına var olmak demek olan kendini-öncele-
mede, sahih eksistensiyal imkanlar için hür olma imkanının eksistensiyal-ontolojik
koşulu yatar. Varlık imkanı, Dasein’m hep bir-şey-uğruna
var olduğu, yani fiilen var olduğu şeydir. Fakat söz konusu varlık imkanı
için var olma da bizatihi bu hürriyet tarafından belirlendiğinden,
Dasein kendi imkanlarıyla ister istemez ilişkilenebilir ve örneğin sahih
olarak var olm ayabilir. Zaten Dasein, fiilen öncelikle ve çoğunlukla bu
minvalde vardır. Böylelikle sahih bir-şey-uğrunalık kavranılmayarak bir
kenarda kaldığı gibi, kendi kendisinin varlık imkanının tasarımı da herkesin
tasarrufuna tevdi edilmiş olur. Dolayısıyla burada ifade edilen
kendini-öncelemedeki “kendi”, her seferinde herkes-benliğinin benliği
anlamına gelir. Yani gayrisahihlik içindeyken bile Dasein, özsel olarak
kendini-öncelemektedir; tıpkı Dasein’m kendinden düşkünce kaçışının
bile bahse konu varolanın kendini mevzu ettiği o varlık konstıtüsyonu-
nu bize göstermesi gibi.
İhtimam-göstermekliğin bahsettiğimiz asli yapı bütününü oluşturması
sebebiyle, eksistensiyal-apriorik bakımdan Dasein’m her türlü, yani
zaten her zaman içinde bulunduğu, fiili “davranış” ve “durumların
dan” “öncedir”. Bu sebeple söz konusu fenomen, “pratik” davranışın
teorik davranışa göre önceliğini ifade ediyor değildir. Bir mevcut olanın
sadece nazari olarak belirlenişi bile ihtimam-göstermeklik karakterine
sahiptir, bir “siyasi eylemde” bulunmak veya dinlenmek maksadıyla eğlenmek
de öyle. Buna göre “teori" ile “pratik”, varlığını ihtimam-göster-
204