Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

den Dasein’m kendisidir, fırlatılmışlığı (bir-şeylerin-zaten-içinde-varo-
luşu) içinde kendi varlık-imkanının havfmı duyan Dasein’ın kendisidir.
Celbedilen de aynı Dasein’dır. kendi en zati varlık-imkamna (kendini'
öncelemeye) çağrılan. Dasein, herkese düşkünlükten (ilgilenilen dünyayla
zaten-beraber-var-olmaktan) çıkmaya celbeden bir çağrıya maz-
har olur. Vicdanın celbi, yani onun kendisi ise [278] Dasein’ın kendi
varlığının temelinde ihtimam-göstermeklik olması sayesinde ontolojik
olarak mümkün olur.
Böylece artık, Dasein’sal olmayan kudretlere sığınmaya gerek kalmayacaktır,
çünkü söz konusu kudretlere rücu etmek, celbin tekinsizliği-
ni açığa kavuşturmadığı gibi, onu daha ziyade yok etmektedir. Neticede
vicdanla ilgili münharif “açıklamaların” sebebi, celbin fenomenal
bulgusunu tespit ederken gereğinden kısa bir bakışta bulunmak ve sessiz
sedasız Dasein’ı kendi tesadüfi ontolojik belirlenmişligi ya da belir-
lenmemişliği bakımından varsaymış olmakta yatmıyor mu? Neden yabancı
kudretlerden hikmet umalım ki, Dasein’ın varlığının analizinin
hareket noktasını gereğinden düşük mertebede tutup tutmadığımızdan
öncelikle emin olmadıkça, yani Dasein’ı dişe dokunmayan, öyle ya da
böyle mevcut-olan, şahsi bir bilinçle donatılmış bulunan bir özne olarak
varsayıp varsaymadığımızdan emin olmadıkça?
Ama yine de, celbedeni (ki aslında o, dünyasal bakımdan “hiç kimsedir”)
bir kudret olarak tefsir edince, “nesnel olarak mevcut bulunan”
bir şeyi bitaraf bir şekilde takdir etmiş gibi görünüyoruz. Fakat buna
doğru biçimde bakarsak bu tefsir, vicdandan kaçmaktan başka bir şey
olmayacaktır. Yani Dasein'ın kendi varlığının tekinsiz ligini herkesten
ayıran o ince duvardan adeta gizlice kaçıp kurtulmaya çalıştığı bir yoldur
bu tefsir. Vicdanın bahse konu tefsiri, celbi-“genel olarak” bağlayıcı
olan, “sadece öznel olmayan” bir ses olarak takdir etmektedir. Hatta
söz konusu “genel" vicdan daha da yükseltilip “dünya vicdanı’’ mertebesine
çıkarılmaktadır. Ama aslında onun fenomenal karakteri bir “o”
ve “hiç kimse” olup, münferit “öznede” tam da söz konusu belirsiz olan
olarak konuşandır.
Mamafih bu “umumi vicdan” - herkesin sesinden başka nedir ki?
“Dünya vicdanı” gibisinden kuşku götürür bir icada Dasein nasıl olmuş
da varmıştır böyle? Çünkü vicdan tam da kendi temelinde ve özünde
hep benimkidir de ondan. Hep kendi en zati varlık-imkanım celbedildiği
için bu böyle değildir sadece. Zira celp, hep ben kendim olan bu varolandan
gelmektedir.
294