Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

tün varolanları tümüyle mevcut-olanlar olarak anlamaya başlar. Bundan
bir sonraki adım olan ontolojik tefekkür, öncelikle ontik olarak karşılaşılan
“hakikat” üzerine odaklanır ve logos’u (ifade) logos tinos (bir şeyler
üzerine ifadede bulunma, bir şeylerin keşfedilmişligi) olarak anladığı halde,
söz konusu fenomeni, bir mevcut-olanın kendi mevcut-oluş imkanları
bakımından yorumlamşı olarak ele alır. Fakat tam da bu, varlığın anlamıyla
esas itibariyle eşit tutulduğu için, hakikatin bahse konu varlık minvali
ve onun en yakm olarak karşılaşılan yapısının asli olup olmadığı sorusu,
hiçbir surette canlı bir hale gelememektedir. Öncelikle hakim olan ve
bugün bile halen esasen ve açıkça aşılamamış olan Dasein’m varlık anlayışı,
hakikatin asli fenomenini bizzat perdelemektedir.
Fakat aynı zamanda gözden kaçırılmamalıdır ki; bahse konu en yakın
varlık anlayışını ilk kez olarak bilimsel bakımdan geliştiren ve onu
hakimiyete taşıyan Yunanlılar, yine de hakikatin asli ve fakat önontolo-
jik anlayışını canlı tutmuşlar ve hatta bunların ontolojisinde yatan ör-
tülülüğe dahi -en azından Aristoteles bunu böyle yapmıştır- direndikleri
söylenebilir.'
[226] Aristoteles hakikatin asli “yerinin” yargı olduğu tezini asla savunmamıştır.
Onun daha ziyade söylediği şey şudur: Logos, Dasein’m
bir varlık minvali olup, keşfedici yahut örtbas edici olabilir. İşte bu ikili
imkan, logos’un hakiki-oluşunun ayırt edici özelliğidir. Yani o, örtbas
edici de olabilen bir tutumdur. Ve Aristoteles, deminki tezi asla iddia etmemiş
olduğu için, logos’la ilgili hakikat kavramım saf noein’e doğru
“genişletmek” düşüncesine de asla kapılmamıştır. Bir yandan aisthe-
sis’in “hakikati”, diğer yandansa “ideaları” temaşa etmek, asli keşfin ta
kendisidir. Ve noein birincil olarak keşfedici olabildiği içindir ki, di-
anoein olarak logos bir keşfedicilik işlevine sahip olabilmektedir.
Hakikatin sahici “yerinin” yargı olduğunu söyleyen tez, kendini
haksız yere Aristoteles’e istinat ettiği gibi, içeriği bakımından da hakikatin
yapısının takdir edilememesi anlamına gelmektedir. Hakikatin birincil
“yeri” ifade değildir. Aksine, bunun tersi doğrudur: Keşfedilmiş-
liğin temellük etme hali ve dünya-içinde-varolmamn minvali olarak ifade,
Dasein’m keşfediciliği veya açımlanmışlığı üzerine temellenmektedir.
ifadenin “yeri” ve ifadelerin doğru ya da yanlış (keşfedici veya örtbas
edici) olabilme imkanın ontolojik koşulu en asli “hakikattir”.
En asli anlamıyla ele alındığında hakikat, Dasein’m temel konstitüs-
yonuna ait olmaktadır. Bu terim bir eksistensiyali imler. Zaten böyle de­
1) Krş. N ikonıakhos’a Etik, 6. Kitap, ve M etafizik, 9. Kitap, 10.
238