Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

melini söz oluşturur. [161] Buraya dek bulunuş, anlama, tefsir ve ifadeyi
yorumlarken zaten söz konusu fenomenden hep yararlandıysak da,
tematik analizimizde onu adeta bir kenara itmiştik.
Eksistensiyal bakımdan söz, bulunuş ve anlam ayla eşit derecede aslidir.
Anlaşılabilirlik, kendine maledici tefsirde bulunmadan önce zaten eklemlenmiş
bir durumdadır. Söz anlaşılabilirliğin dile gelişidir. Dolayısıyla
söz tefsir ile ifadenin temelini oluşturur. Tefsirde ve hatta daha asli
olması bakımından söz etme sırasında dile getirilebilene anlam demiştik.
Sözlü dile getirmeler sırasında bizatihi-ekiemlenenlere imlem
bütünü diyoruz. Imlem bütününü imlemlere ayrıştırmak mümkündür,
lmlemler dile getirilebilir olanların dile getirilenleri oldukları için hep
anlam sahibidirler. Eğer söz (yani şuradalığın anlaşılabilirliğinin dile
gelişi), açımlanmışlığın asli eksistensiyaliyse ve bu da birincil olarak
dünya-içinde-varolmayla tesis ediliyorsa, o zaman söz de özsel olarak
özgün dünyasal bir varlık minvaline sahip olmalıdır. Dünya-içinde-va-
rolmanın bulunuşsal anlaşılabilirliği kendini sözle dile getirir. Anlaşılabilirliğin
imlem bütünü sözcüklere dökülür. İmlemlere sözcükler hasıl
olur. Ve fakat sözcük-nesnelerine imlemler eşlenmez.
Sözün açıkça-dile-getirilmişliğine dil diyoruz. Bahse konu bu sözcük
bütünü (ki onun içindeyken söz kendine has “dünyasal” anlamını
bulur), bir dünya-içinde varolan olarak adeta el-altında-olanlar gibi
karşımızda mevcut bulunur. Dili mevcut-olan sözcük-nesnelere ayrıştırmak
mümkündür. Söz eksistensiyal olarak dildir, çünkü varolanın
açımlanmışlığını imlem bakımından dile getirirken, bahse konu varolan
hem fırlatılmış, hem de “dünyaya” tabi olan dünya-içinde-varolma varhk
minvaline sahip olmaktadır.2
Dasein’m açımlanmış]ığmın eksistensiyal konstitüsyonu olarak söz,
onun varoluşu bakımından tesis edicidir. Sözlü konuşmaya birer imkan
olarak duymak ve sükut da aittir. Varoluşun eksistensiyalitesi bakımından
sözün tesis edici işlevi tam da bu fenomenler sayesinde özellikle
açıklık kazanmaktadır. Fakat her şeyden önce, bizatihi sözün yapısı ortaya
çıkarılmalıdır.
Söz etme; örneğin birlikte-olmaııın da ait olduğu dünya-içinde-va-
rolmanm anlaşılabilirliğinin “imleyici” eklemlenişidir. Söz etme; ilgilenilen
hep-beraber-olmaklığm hep belirli bir sureti içinde bulunur. Hep-
beraber-olmaklık sırasında örneğin şöyle söz edilir: kabul etme, reddetme,
davet etme, ikaz etme, müzakere etme, istişare etme, iltimas etme;
ve ayrıca “beyanatta bulunma” ve “nutuk verme” suretiyle söz etme.
a) Dil bakımından fırlatılm ışlık özseldir.
170