Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

edici biçimde kavranması yoluyla cereyan etmediği gibi, birincil olarak
nazarı dikkati kendine çevirip bundan hareketle şu veya bu farkın tespit
edilmesi de söz konusu değildir. Başkalarıyla karşılaşma, ilgilenici
bir-şey-için-bakışa sahip Dasein’m özsel olarak eğleştiği dünyadan hareketle
gerçekleşir. Başkalarının mevcut-oluşuna dair son derece sokulgan
olan teorik uydurmalara dayanan “açıklamalara” karşılık, başkalarıyla
çevreleyen-dünya içinde karşılaşıldığına ilişkin yukarıda sunulan
fenomenal vaka tespitine sıkı sıkıya sarılmak gerekir. Hatta Dasein’ın
bu en yakın ve elementar dünyasal karşılaşma minvali o kadar ileriye
gitmektedir ki, km di Dasein’ım “serencamlanndan” ve “edim merkezlerinden”
sarfı nazar ederek ve hatta onları “görmezden gelerek” öncelikle
kendim “mevcut bulmaktadır”. Dasein’ın “bizatihi kendini” bulup
buluşturması öncelikle onun yapıp ettikleri, ihtiyaç duydukları, intizar
ettikleri, mani oldukları kapsamında cereyan eder - yani kendini öncelikle
ilgilendiği çevreleyen-dünyadaki el-altında-olanlarda bulur.
Ve hatta Dasein bizzat kendisinden “işte buradaki ben” olarak bahsettiğinde
bile, söz konusu mahalli şahıs belirlenimi Dasein’ın eksistensiyal
mekansallığından hareketle anlaşılmak durumundadır. Daha önce
bahse konu mekansallığı yorumlarken (§ 23), dile getirilen “işte buradaki
ben”in bir nesne olarak benin üzerinde bulunduğu mümtaz bir
nokta anlamına gelmediğini, Dasein’m ilgilenme olarak eğleştiği el~al-
tmda-olan dünyanın oradahğımn içinde-var-olmaklığı olarak anlaşılması
gerektiğini ifade etmiştik.
W. von Humboldt1 bazı dillere işaret etmiştir ki, bunlarda “ben”,
“bura” olarak; “sen”, “şura” olarak ve “o”, “ora” diye ifade edilmekte,
başka bir deyişle gramer bakımından bu dillerde şahıs zamirleri yer
zarflarıyla gösterilmektedir. Yer ifade eden sözcüklerin asli anlamının
ne olup olmadığı, yani zarf mı yoksa zamir mi olduğu tartışmalıdır. Oysa
yer zarflarının Dasein olarak ben ile rabıtalı olduğu dikkate alınacak
olursa söz konusu tartışmanın temeli ortadan kalkar. Çünkü “bura”,
“ora” ve “şura”; dünya-içinde belirli mekansal konuşlarda mevcut-olan
varolanların salt yer belirlenimleri demek değildir birincil olarak. Onlar
Dasein’m asli mekansallıgımn karakterleridir. Muhtemel yer zarfları birer
Dasein belirlenimi olup, birincil olarak kategoriyal değil eksistensiyal
anlama sahiptir. Fakat onlar birer zamir de değildir, çünkü anlamları
yer zarflarıyla şahıs zamirlerini tefrik etmekten önce gelir. Ama
bahse konu ifadelerin sahih mekansal Dasein anlamı şunu belgelemek -
1) Ûber die Veryvandtsckajt der OıLsadverbien mit dem Pronom en m einigen Sprachen (1 8 2 9 ). Gesammelte
Schriften (Prusya Bilim ler Akademisi edisyonu.) c. 6, 1. Kısım, s. 304-330.
125