Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

Örneğin “havalisinde bulunmak”, sadece “şu veya bu istikamette olmak”
demek olmayıp, özellikle şu veya bu istikametteki muhitte bulunmak
demektir. Yeri teşkil eden unsurlar istikamet ve uzaklık (yakınlık
uzaklığın bir halidir sadece) olduğuna göre yer, zaten bir havaliye ve bu
havali içine yönelmiş olmaktadır. Eğer bir-şey-için-bakış içinde hazır
bulunan gereç bütünlüğündeki yerler bulunabilecek ve işbu yerlere ilişkin
tarifler verilebilecekse, evvela havali gibisinden bir şeyin keşfedilmiş
olması gerekir. El-altmda-olanlann yer çokluğunun söz konusu ha-
valisel yönelimi, çevreleyen-dünya içinde yakmsal olarak karşılaşılan
varolanın çevreselliğini, yani onların bizim-çevremizde-bulunuşunu tayin
etmektedir. Önce üç boyutlu olası yerler çokluğu var da, daha sonra
buranın içi mevcut-olan nesnelerle dolduruluyor değildir - asla. Bu
noktada, mekanın söz konusu boyutluluğu, el-altmda-olanm mekansal-
lıgımn ardında gizlidir henüz. Çünkü “yukarısı” dendiğinde “tavanda”,
“aşağısı” dendiğinde “yerde”, “arkası” dendiğinde “kapının orada” anlaşılmaktadır
ilk önce. Başka bir deyişle; bütün neredelikler, hergünkü
münasebetlerimizin yol ve yordamlarıyla keşfedilmekte ve bir-şey-için-
bakışla yorumlanmaktadır —keza bunlar, gözetleyici mekan ölçümüyle
belirlenip kayda geçirilmiş değildirler.
Havaliler mevcut-olan nesnelerin biraraya gelmesiyle oluşmaz. Aksine,
havaliler her bir yerin zaten bizatihi kendisinde el-altmdadır. Yerlerin
kendileri, ilgilenmenin bir-şey-için-bakışı içinde el-altında-olan-
lara tayin edilmekte ya da öylece mevcut bulunmaktadır. Zaten baştan
itibaren bir-şey-için-bakışlı dünya-içinde-var-olmanm tekabül ettiği
kalımlı el-altmda-olanlar, bu sebeple hep bir yere sahiptirler. Onların
el-altında-oluşunun neredeliği, ilgilenmeye tekabül etmekte ve öteki
el-altında-olanlara yönelim göstermektedir. Örneğin ışığı ve ısısı her-
günkü kullanımımız içinde olan güneş, bize bahşettikleri bu şeylerin
değişen kullanılabilirliğinden hareketle bir-şey-için-bakışta keşfedilen
kendi müstesna yerlerine sahip olmaktadır: gün doğumu, öğle güneşi,
gün batımı, gece yarısı. Değişen minvallerle de olsa, hep eşit bir ritme
sahip bu kalımlı el-altında-olanın sahip olduğu yerler, böylelikle onların
dahilindeki havalilerin vurgulu “ilam”larına dönüşür. Halihazırda
herhangi bir coğrafi anlama sahip olmaları gerekmeyen işbu gökyüzü
havalileri, belirli yerlerle donatılabilecek havalilerin her türlü özel bi-
çimlendirilişinin önceleyici neredelikleri olurlar. Örneğin bir binanın
güneş gören ve görmeyen yüzü var olup, binadaki “odaların” dağılımı
bunlara yönelik [104] olarak yapılır. Oda içindeki “mefruşat” da, sahip
olduğu gereç karakterine bağlı olarak, yine aynı yönelime göre dü­
107