Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

karakterini nasıl belirleyeceğiz? Yaşanılmışlık bir süreçler silsilesi midir,
vakaların sırasıyla ortaya çıkıp kaybolmaları mıdır? Tarihin bu ya-
şanılmışlığı Dasein’a hangi minvalde ait olmaktadır? Dasein önce fiilen
“mevcut” mudur da, daha sonra ara sıra da olsa “bir tarihin içine” dahil
edilivermektedir? Dasein bazı keyfiyet ve vakalarla iç içe geçince mi
tarihsel olarak var olmaktadır? Yoksa yaşanılmışlık sayesinde midir Da-
sein’ın varlığının tesis edilmesi? Şöyle ki: Keyfiyetler, vakalar ve kaderlerin
ontolojik bakımdan mümkün olabilmesi Dasein’ın kendi varlığı
içinde tarihsel olarak var olması yüzünden midir? “Zaman içinde" yaşanılan
Dasein’ın “zamansal” karakterizasyonunda neden özellikle geçmişin
ayrıcalıklı bir işlevi bulunmaktadır?
Eğer tarih, Dasein’m varlığına ait ise, söz konusu varlık da zamansak
lık üzerine temelleniyorsa, o zaınan, tarihselliğin eksistensiyal analizini,
tarihselliğin açıkça zamansal bir anlama sahip olan bazı karakterlerinden
başlatmak makul gibi görünmektedir. Bu yüzden, tarih kavramı içinde
“geçmişin” tuhaf önceliğini daha keskin biçimde ifade ederek, tarihselligin
temel konstitüsyonunu irdelemeye hazırlayabiliriz kendimizi.
[380] Müzede muhafaza edilen “eski eserler”, ev aletleri mesela,
“geçmiş bir zamana” ait oldukları halde, yine de “şu anda” burada
mevcutturlar. Peki, söz konusu gereç ne kadarıyla tarihseldir, hala mazide
kalm am ış olduğuna göre? Onun tarihselliği, tarih merakının, eski
eserlerin bakım onarımmm ve yurt bilgisinin objesi olmasından mı ileri
gelmektedir? Fakat böylesi bir gerecin tarihsel bir obje olabilmesi
için, onun şu veya bu şekilde zaten bizatihi tarihsel olarak var olması
gerekmez midir? Böylece aynı soruyu tekrar etmiş oluruz: Söz konusu
varolan, tümüyle mazide kalmadığı halde ona ne hakla tarihsel bir varolan
diyebilmekteyiz? Yoksa bu “nesneler”, bugün burada mevcut oldukları
halde, “kendilerinde” “maziye ait bir şeyler” mi barındırmaktadırlar?
Peki ama, bu mevcut olan şeyler, eskiden ne idiyseler o halleriyle
mi vardırlar? Açıktır ki, bu “nesneler” değişmişlerdir. Örneğin
bu alet, “zamanın akışı içinde” kırılmış, kurtlar tarafından delik deşik
edilmiştir. Ama onun bu gelip-geçiciliği (ki müzede mevcut olurken
bile bu durumu devam etmektedir), onu tarihsel bir şey haline getiren
o kendine has geçmişlik karakterini belirliyor olamaz. Peki, o zaman
bu gereçte geçmiş olan nedir? Bu “nesneler” neydiler ki, bugün artık o
değil? Zira onlar hala birer kullanım gereçleridir - sadece kullanım dışıdırlar
artık. Bize miras kalıp da evimizde bulunan ve hala kullandığımız
şeylere tarihseldir diyemiyor muyuz? İster kullanılsın, ister kullanılmasın
onlar, eskiden neydilerse bugün artık öyle değiller. “Geçmiş"
403