Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

ku içine giriverir. Buna göre Dasein da, öteki varolanlar gibi gerçekten
mevcut olan olur. Böylece esas itibariyle varlık da gerçeklik1, anlamına
geliverir. Demek ki gerçeklik kavramı, ontolojik mesele kapsamında
kendine has bir önceliğe sahiptir. Tam da bu yüzden, sahici bir eksistensiyal
Dasein analitiğine giden yolun önü, hatta dünya-içinde yakm-
sal el-altmda-olanların varlığına yönelik bakışın önü kapanıvermiş olur.
Neticede bu durum, varlık meselesini esasen münharif bir seyre mecbur
eder. Üstelik diğer varlık halleri de gerçeklik durumuna göre menfi ve
yoksun hallere dönüşüverir.
İşte bütün bu sebeplerden dolayı, sadece Dasein’m analitiği değil,
esas itibariyle varlığın anlamına ilişkin sorunun çalışılması da, varlığı
gerçeklik anlamında kendine cihet alan tek taraflı yoldan kurtarılmak
zorundadır. Bunun için şunları ispata mecburuz: Gerçeklik pek çok
varlık minvallerinden sadece biri değil, ontolojik bakımdan Dasein,
dünya ve el-altında-olmaklıkla belirli bir temellendirme rabıtası içindedir.
Bu ispat; gerçeklik m eselesi, koşulları ve sınırlarının esastan müzakere
edilmesini gerekli kılmaktadır.
“Gerçeklik meselesi” başlığı altında aslında çeşitli sorular birbirine
karışmış durumdadır: 1. Görünüşte “bilinçaşan” olan varolanın esasen
var olup olmadığı sorusu; 2. “Harici dünya”nm bahse konu gerçekliğinin
layıkıyla kanıtlanabilir olup olmadığı sorusu; 3. Bahsedilen bu varolan
gerçekse eğer, onun kendi bizatihi-kendinde-var-olmaklığı içinde
bilinip bilinemeyeceği sorusu; 4. işbu varolanın (gerçekliğin) anlamının
esasen neyi imleyip imlemediği sorusu. Gerçeklik meselesinin aşağıdaki
müzakere edilişi, fundamental-ontolojik [202] soruyu dikkate
aldığımızda şu üç şeyi ele alacaktır: a) Varlık meselesi ile “harici düny
a c ın kanıtlanabilirliği meselesi olarak gerçeklik; b) Ontolojik bir mesele
olarak gerçeklik; c) Gerçeklik ve ihtimam-göstermeklik.
a) Varlık Meselesi ile “Harici Dünya”nın
Kanıtlanabilirliği Meselesi Olarak Gerçeklik
Gerçekliğe ilişkin yukarıda saydığımız sorular içinde mertebe bakımından
birincisi ontolojik olanıdır, yani gerçekliğin esasen neyi imleyip
imlemediği sorusudur. Fakat elimizin altında pür bir sorunsal ve
tam bir yöntem bulunmadığı sürece, bahsedilen soru (açık biçimde sorulup
sorulamayacağını bu noktada henüz bilmiyoruz), ister istemez
b) “Realite” olarak “gerçeklik” ve “şeylik” olarak da realitas. Kaııt’m “nesnel gerçeklik" kavramına
göre ara konumdadır.
213