Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

:e fenomenoloji olarak mümkündür. Fenomenin fenomenolojik kavramı,
kendini gösteren, yani varolanın varlığı demektir: onun anlamı, modifikasyonları
ve türevleri anlamında. Ve buradaki “kendini gösterme”
öyle herhangi bir kendini gösterme değildir, “gibi görünme” ise hiç değildir.
Varolanın [36] varlığı, “görünür olmayan", “ardında” başka bir
şeylerin durduğu bir şey ise asla olamaz.
Fenomenolojideki fenomenlerin “ardında”, özsel anlamda başka
hiçbir şey bulunmaz. Fakat fenomen olacak olan, elbette ki mahfuz kalmış
olabilir. İşte tam da fenomenler öncelikle ve çoğunlukla verili olm a­
dıklarından, fenomenolojiye ihtiyaç vardır. “Fenomenin” karşıt kavramı
ortülülüktür.
Fenomenlerin olası örtülülük minvalleri çeşit çeşittir. Örneğin bir
fenomen, henüz keşfedilmemiş olmak anlamında örtülü olabilir. Dolayısıyla
onun mevcudiyeti konusunda ne bir bilgi vardır, ne de bilgi yokıur.
Öte yandan bir fenomen gömülü olabilir. Bu şu demektir: Söz konusu
fenomen bir zamanlar keşfedilmiş idi, ama sonra yine örtülü hale
geldi. Bu durumda tamamıyla gömülü olabileceği gibi, genellikle karşılaşıldığı
üzere, daha önce keşfedilmiş olan görünür olabilir ama bu aslında
bir zevahirdir. Ama ne kadar çok zevahir, o kadar çok “varlık"
vardır. “Tebdil” demek olan bu örtülme çeşidi en yaygın ve tehlikeli
olanıdır, çünkü buradaki yanıltma ve aldatma olanakları daha çetindir.
Hazır olan ve zemin üzerindeki duruşu bakımından gizlenmiş olan varlık
yapılan ve onların kavramları, belki bir “sistem” dahilinde kendi
haklılıklarını savunuyor olabilirler. Bunlar, bir sistem içinde birbirleriy-
le yapıcı kenetlenişleri dolayısıyla daha fazla mazerete gerek duymazlar
ve kendilerini “apaçık” şeyler olarak sunarlar. Bu yüzden de onlar, adım
adım ilerleyen türetmelerin başlangıç noktası olagelmişlerdir.
İster mahfuzluk, ister gömülülük ve isterse de tebdil anlamında olsun
bizatihi örtülülüğün iki olasılığı vardır. Şöyle ki: Örtülülük ya tesadüfidir
ya da zorunlu (demek ki onlar, keşfedilenin mevcudiyet
minvali üzerine temellenirler). Asli olarak çekip çıkarılan her fenomenolojik
kavram ve önerme, muhabere edilmiş bir ifade olduğundan
yozlaşma ihtimaline sahiptir. Bu durumda onlar, boş birer anlayış olarak
aktarılmakta, zemin üzerindeki duruşlarını kaybetmekte ve askıda
duran birer tez haline gelmektedirler. Aslen “kavranılabilir” olanın
katılaşma ve kavranılamaz hale gelme ihtimali, bizatihi fenomenoloji-
nin somut çalışmalarının özünde yatmaktadır. Dolayısıyla bu araştırmalardaki
zorluk, tam da onu kendine karşı müspet anlamda eleştirel
kılmakta yatmaktadır.
37