Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

smdan ileri gelmektedir. Bunların birer malzeme olması ise, onların
dünya-içinde-oluşları bakımından peşinen anlaşılmış olmaları sayesinde
mümkün olabilmektedir. Peşinen tasarlanmış olan dünya, “muhafaza
edilebilmiş” dünya-tarihsel malzemelerin yorumlanışı yoluyla belirlenmektedir.
Söz konusu malzemenin tedariki, gözden geçirilişi ve emniyet
altına almışı, “geçmişe” geri dönüşü harekete geçiren süreç değildir
ama. Zira bunun için, bir-zamanlar-oldum-olası olan Dasein’a ilişkin
tarihsel varlığı (yani tarihbilimcinin varoluşunun tarihselliğini) peşinen
varsaymak zorundayızdır. İşte budur, bir bilim olarak tarihbilimini temellendiren
şey - tarihbilimine ilişkin en göze çarpmayan, “el becerisine”
dayalı yapıp etmelerde bile bu böyledir.!
Tarihbilimi bu şekilde tarihsellik içine kök salmışsa eğer, o zaman,
tarihbilimin “sahih” objesinin ne olduğu da buradan hareketle belirlenebilir.
Tarihbilimin asli temasının ihata edilişi, sahih tarihselliğe ve ona
ait olan bir-zamanlar-oldum-olası olanın açımlanışma (yani tekerrüre)
nispetle icra edilmek durumundadır. Bunlar, bir-zamanlar-oldum-olası
olan Dasein’ı kendi oldum-olası sahih imkanları dahilinde anlamaktadırlar
çünkü. O halde, tarihbilimin sahih tarihsellikten “doğuşu”, şu demek
olacaktır: Tarihbilimsel objenin birincil tematizasyonu, bir-zaman-
lar-oldum-olası olan Dasein’ı en zati varoluş imkanına tasarlayıcı niteliktedir.
Yani tarihbilimin teması im kanlar mıdır? Halbuki onun bütün
“anlamı”, “olgular” üzerine, yani olgusal olarak nasıl oldum-olası olunduğu
üzerine kurulu değil midir?
Peki ama, Dasein “olgusal olarak” vardır ne demektir? Eğer Dasein,
sadece varolduğu müddetçe “sahiden” var ise, o zaman, onun “olgusal
olmaklığı”, tercih edilmiş bir varlık-imkanma kapalılığı-açma-kararlıhğı
içinde kendini tasarlama olarak tesis edilmektedir. “Olgusal olarak” sahih
olarak oldum-olası olmuş olan ise kader, tecelli ve dünya-tarihinin
fiilen belirlendiği varoluşa-dair imkanların hepsi olacaktır. Varoluş hep
sadece fiilen fırlatılmış olarak var olabildiği içindir ki tarihbilimi, mümkün
olanın sessiz kudretini pek de nüfuz edici biçimde açımlıyor olacaktır
- dünya-içinde-bir-zamanlar-oldum-olası-olmaklığı ne kadar basit ve
somut olarak onun imkanlarından hareketle anlıyor ve “sadece” temsil
ediyorsa o kadar daha nüfuz edici biçimde açımlıyor olacaktır.
[3951 Bizzat sahih tarihsellikten neşet etmiş olan tarihbilim, oldum-
olası olmuş Dasein’ı tekerrür ettirici biçimde kendi imkanları bakımın­
1) Tarihbilimsel anlam anın kcmstitüsyonuna ilişkin olarak bkz.: E. Spranger, 2 ur T hearie des
Vcrstekens uud zur geisLesıvissenschaftlichcn Psyçhûlogie, Festschrift für Johan nes V olkelt,
1918, s. 357 vd.
418