Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

o bir varolan olarak söz konusu varsayımı icra ettiğinde (zaten başka-
cası da mümkün değildir), bir varolan olarak zaten hep bir dünya içinde
var oluyor demektir. Her türlü Dasein'sal varsayım ve tutumdan “önce
gelen”, varlık minvali ihtimam-göstermeklik olan varlık konstitüsyonunun
“a priori”sidir çünkü.
İster haklı olsun, ister haksız, “harici dünya”nın gerçekliğine inanm
ak; ister yeterli olsun, ister yetersiz bu gerçekliği kanıtlam ak; ister
açıkça olsun, isterse kapalı, bunu varsaym ak; bütün bu çabalar (kendi
zeminine bütün şeffaflığıyla egemen olmaksızın) öncelikle dünyasız, yani
kendi dünyasından emin olmayan ve esasen kendine bir dünya temin
etmek durumunda olan bir özneyi varsayar. Bu bağlamda dünya-içinde-
varolmak daha baştan itibaren telakki, zan, kesinlik ve inanç mertebesine
getirilir ki, bu tutum zaten aslında hep dünya-içinde-varolmamn
temellenmiş bir halinden ibarettir.
Harici dünyanın mevcut olup olmadığı ve bunun kanıtlanabilir olup
olmadığı sorusu bağlamındaki “gerçeklik meselesinin” imkansız olduğu
böylece ortaya çıkmıştır. Sonuçları bakımından halledilemez çıkmazlara
yol açtığı için değil, bahse konu meselede tema oluşturan varolanın bizatihi
kendisinin böylesi bir soru formülasyonunu bir bakıma reddettiği
için. Kanıtlanması gereken, “harici dünyanın” mevcut olup olmadığı ve
nasıl mevcut olduğu değildir çünkü. Gösterilmesi gereken, dünya-için-
de-varolma olarak Dasein’ın “harici dünyayı” öncelikle “epistemolojik
bakımdan” neden butlana terk ettiği ve bunu takiben kanıtlama yollarına
sapıp onu neden diriltmeye çalıştığıdır. Bunun sebebi Dasein’ın düşkünlüğünde
ve birincil varlık anlayışının buradan hareket ederek varlığı
mevcut-olmaya havale etmesinde aranmalıdır. Bahse konu ontolojik
cihet içinde sorunun formülasyonu “eleştirel” ise eğer, onun öncelikle
ve biricik olarak emin olabildiği mevcut-olan diye salt “içi” bulup görecektir.
Asli fenomen olan dünya-içinde-varolmayı paramparça ettikten
sonra arta kalanların zemini üzerinde, yani yalıtılmış öznede, “dünya”
ile raptedilme sürecini icra etmekten başka bir çaresi kalmayacaktır.
“Gerçeklik meselesini” çözme denemelerinin çeşitliliği, onun realizm
ile idealizm varyasyonları içinde ve onları bağdaştırma yollarıyla da geliştirilmiştir.
Bütün bu yolları, buradaki incelememiz kapsamında ayrıntılı
biçimde müzakere etmek mümkün değil. Bütün bunlarda [207] bir nebze
sahici soruşturma özü saklı olsa da, şu veya bu doğrunun birbiriyle hesaplanıp
toplanması sayesinde meseleye sağlam bir çözüm bulunabileceğini
ümit etmek de bir o kadar yanlıştır. Şunu idrak etmek gerekir ki, çeşitli
epistemolojik akımlar, ortaya koydukları epistemolojiler yüzünden,
218