Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

gerek vardır. İlgilenme; vücuda getirme, elle çalışma ve benzerlerinden
imtina ederken, kendim içinde-var-olmamn geriye kalan tek haline, yani
...-ile-beraberce-öylesine-bulunmak'a gireriz. Böylece karşılaşılanı açık-
lıkla seyredebilmek, ancak dünyaya yönelik olup da dünya içinde karşılaşılan
varolanı salt görünüşüyle (eidos) karşılaştıran bu varlık minvalinin
temeli üzerinde ve söz konusu varlık minvalinin bir hali olarak mümkündür.3
Söz konusu yönelen seyretme, mevcut olana belirli bir seyir yöneltmedir,
ona bakış odaklamadır. Bu seyretme, karşılaşılan varolandan
peşinen bir “nokta-i nazarı” iktibas etmektedir. Böylesi bir seyretme
dünya içindeki varolanda müstakil bir eğleşme halini alır. Mevcut olanın
algılanışı, her türlü elle çalışma ve kullanımdan imtina etme demek olan
böyle bir “eğleşmemde [62] icra olunur. Algılamanın icra minvali, bir şeye
bir şey olarak nutketme ve m üzakere etmedir. En geniş anlamıyla, böyle
bir tefsirin zemini üzerindeyken algılama bir belirlem eye dönüşür. Algılanıp
belirlenenler, önermeler halinde ifade edilebilmekte, böylece ifadeler
olarak saklanıp muhafaza edilebilmektedirler. Bir şeye dair ifadenin
algılsal muhafazası bizatihi dünya-içinde-varolmamn bir tarzıdır ve
bir süjenin kendine bir tasavvur edindiği ve bu şekilde alımlanarak “içeride"
saklandığı, fakat gerçeklikle nasıl “örtüştügü” sorusunun ara sıra
ortaya çıktığı bir “süreç” olarak yorumlanmamalıdır.
Bir şeye yönelme ve kavramada Dasein genellikle içine kapalı olduğu
kendi iç aleminden öncelikle dışarıya çıkıyor değildir. Aksine Dasein,
birincil varlık minvaline göre zaten daima hep keşfedilmiş olan dünyada
karşılaşılan bir varolanda “dışarıda”dır. Ve bilinecek olan varolanda
belirleyici eğleşme, iç alemin terkedilişi olmayıp, objede “dışanda-
var-olmak”tadır. Yani Dasein esas anlamıyla “içeride”dir, başka bir deyişle
dünya-içinde-varolma olarak bilen bizatihi onun kendisidir. Ayrıca
bilinenin algısı, kavrayan dışa çıkışın ele geçirdiği ganimetiyle bilitıç
"kafesine” geri dönmesi demek olmayıp, bilen Dasein algılamada, saklamada
ve muhafaza etmede bile bir Dasein olarak dışarıda kalm aktadır.
Varolanın salt varlık rabıtasını “sırf’ bilmek, onu “sadece” tasavvur etmek,
hakkında “sadece” “düşünmek” ile ilksel kavrama sırasında dış
dünyada varolanda bulunmak arasında hiçbir fark yoktur. Daha önce
bilinen bir şeye ilişkin her türlü varlık ilişkisinin silinmiş oluduğu bir
şeyi unutmak ve yine aynı şekilde tüm aldanmalar ve yanılgılar dahi asli
içinde-var-olmamn bir modifikasyonu olarak kavranmalıdır.
a) Bir şeyden nazarı dikkatimizi çevirmekle bir şeye bakmak kendiliğinden gerçekleşmez -
çünkü bunun kendi menşei vardır ve zaruri neticesi söz konusu nazarı çevirmektir. Temaşanın
kendine has asiiyeti bulunmaktadır. Oysa eidos'a nazar yöneltmek kendine has bir bakışı
talep eder.
64