Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

çekleşmesini beklem ek demektir. Demek ki beklentide de, imkandan sıçramak
ve gerçek olanı dayanak almak yatar, çünkü beklenti içinde olunan
beklenmektedir. Gerçekten hareket ederek ve ona doğru gidilerek
imkan, gerçekliğin içine beklenilen biçimde dahil edilir.
Ölüme yönelik varlık olarak imkana yönelik varlık, kendine yönelik
olarak öyle bir tutum içinde olmalıdır ki, tam da bu varlık içinde
ve onun için imkan olarak açığa çıkabilsin. Böyle bir imkana yönelik
varlığa, terminolojik olarak im kanı öndelem ek diyoruz. Peki ama bu
tutum, mümkün olana yaklaşmayı bünyesinde bulundurmaz mı,
mümkün olanın bize yakınlığında onun gerçekleşimi peyda olmaz
mı? Fakat bu yakınlaşma, gerçek bir şeyleri ilgilenerek hazır hale getirmeye
yeltenmez. Zira anlamasal yakınlaşma içinde, mümkün olanın
imkanı “giderek artar". İmkan olarak ölüme yönelik varlığın en y a­
kın yakınlığı, gerçek bir şeyden mümkün olabildiğince uzaktır. Bu imkan
ne kadar açık biçimde anlaşılırsa, anlayışımız bir o kadar saf biçimde
imkanın içine ilerler ve onu esasen varoluşun imkansızlığı olarak anlar.
İmkan olarak ölüm, Dasein’a “gerçekleştirebileceği” ve gerçek bir şey
olarak kendi olabileceği hiçbir şey sunmaz. Ölüm şu veya bu tutumun,
keza varoluşun imkansızlığının imkanıdır. Bu imkanı öndelerken o,
“giderek büyür”, bir başka deyişle, hiçbir ölçüsü bulunmayan, azı çoğu
olmayan, sadece varoluşun ölçüsüz imkansızlığının imkanı olarak
kendini açığa çıkarır. Dolayısıyla bu imkan, özü gereği bir şeyin beklentisi
içinde olmayı, olası gerçekliğin “resmini çizmeyi” ve bunun
üzerine imkanın bizzat kendisini unutabileceği hiçbir şeye sahip değildir.
İmkanı öndelemek olarak ölüme yönelik imkan, tam da bu imkanı
mümkün ve dolayısıyla serbest kılar.
Ölüme yönelik varlık, varlık minvali öndeleme olan varolanımızın
varhk-imkanını öndelemek demektir. Bu varlık-imkamnın öndelene-
rek açığa çıkarılışı sırasında Dasein, kendi en uç imkanı bakımından
kendini kendine açımlar. Fakat kendini en zati varlık-imkanına tasarlamak,
şu anlama gelir: bu şekilde açığa çıkarılan varolanın varlığı
içinde [263] kendini anlamak: varolmak. Demek ki öndelemek, en zati
ve en uç varlık-imkanını anlama imkanıdır, yani sahih varoluş imkanıdır.
Onun ontolojik konstitüsyonu ise, ölümü öndelemenin somut
yapısının tam olarak ortaya konulmasıyla görünür hale gelmelidir.
Bu yapının fenomenal olarak ihata edilişini nasıl icra edeceğiz?
Öyle anlaşılıyor ki, ona ait olması gereken öndeleyen açımlayışın karakterlerini
belirlemekle yapacağız bunu. Böylece en zati, irtibatsız,
atlatılamaz, kesin ve bu haliyle belirsiz olan imkanın saf anlayışına
2 7 8