Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

ma ontolojik kategorilerle esasen kavranamaz olduğu için ve buradaki
analizlerde amaç, Dasein’ın asli varlık yapısını görm ek olduğundan [55]
söz konusu “beraberinde var olmak” da daha yakına taşınıp ayrıntılarıyla
gözler önüne serilmek durumundadır. Bu amaçla aynı dil araçlarıyla
ifade edilen ama ontolojik bakımdan özsel olarak başka (yani ka-
tegoriyal) olan bir varlık ilintisine göre ayırt etme yoluna bir kez daha
başvuracağız. Kolayca silinebilecek fundamental ontolojik farkların,
gözümüzde bu şekilde fenomenal olarak canlandırmışları, “kendiliğinden
anlaşılabilir” şeyleri de müzakere etmek pahasına, sarahaten yapılmalıdır.
Oysa ontolojik analitiğin şu anki durumu, söz konusu kendiliğinden
anlaşılabilir şeyleri “kavrama” konusunda hiç de yeterli olamadığımızı
ve bunları kendi varlık anlamları içinde tefsir edemediğimizi
ve uygun yapı kavramlarının emin olabildiğimiz kalıplarına bile sahip
olamadığımızı göstermektedir.
Bir eksistensiyal olarak dünya “beraberinde var olmak”, hiçbir zaman
vukubulan nesnelerle birlikte-mevcut-olmak anlamına gelmez.
İsmi “Dasein” olan bir varolanın, ismi “dünya” olan diğer bir varolanla
“yan yanalıgı” diye bir şey yoktur, iki mevcut olanın birlikteliğini
dilsel olarak ifade ederken bazen şu formları kullanırız: “Masa kapının
‘yakmmda’dır”, “sandalye duvarla ‘temas’ eder”. Titiz biçimde ele alınacak
olursa burada “temas”tan söz etmek hiç mümkün değildir ve
bunun sebebi, daha yakından incelendiğinde, duvarla sandalye arasında
daima küçük bir aralığın kalması değildir. İsterse bu aralık sıfır olsun,
sandalye esasen duvarla temas edemez. Temas etmenin koşulu,
sandalye “için” duvarın karşılaşılabilir olmasıdır. Dünya içinde bir varolanın
başka bir varolanla temas edebilmesi için onun yaradılışı gereği
içinde-var-olma varlık minvaline sahip olması gerekir, bunun için
burada-var-olmaklığıyla dünya gibisinden bir şey onunla birlikte keşfedilmiş
olmalı ve varolan diye bir şey kendi mevcut-olmaklığı içinde
erişilebilir olmak üzere buradan hareketle onunla temas etmek suretiyle
kendini açabilmelidir. Dünya içinde mevcut olan ve üstüne üstlük
bizatihi dünyasız olan iki varolanın birbiriyle “temas” etmesi mümkün
değildir, çünkü onlar ötekilerle “beraber” “var” olamazlar. Burada kullanılan
“üstüne üstlük dünyasız olan” ifadesi unutulmamalıdır, çünkü
dünyasız olmayan varolanlar da (örneğin bizatihi Dasein) dünya “içinde”
mevcuttur ya da daha kesin bir ifadeyle: belirli bir hakla ve belirli
sınırlar dahilinde sadece bir mevcut olan olarak telakki edilebilir. Bunun
için içinde-var-olmanm eksistensiyal konstitüsyonunu tamamen
göz ardı etmek ya da buna hiç bakmamak gerekir. “Dasein”ı bir mev­
57