Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

yağlarımız için lazım olan şeylerde var olmayı ele almıştık.1 Dasein'ır.
sahih varoluşu da söz konusu ilgilenmeler dahilinde bulunmaktadır -
bunlar onun için “kayıtsız” kalsalar bile. İlgilendiğimiz el-altmda-olan.
bizatihi ilgilenmenin müsebbibi değildir. İlgilenme, dünya-içindeki varolanların
zorlamasıyla ortaya çıkıyor değildir çünkü. El-altında-olan-
larda var olmak, ne onlardan hareketle ontik bakımdan açıklanabil-
mekte, ne de tersten gidilerek berikini ötekisinden hareketle türetmek
mümkün olabilmektedir. Fakat Dasein’m varlık minvali olan ilgilenme
ile dünya-içindeki el-altında-olanlardan oluşan ilgilenilen şeyler sadece
birlikte mevcut da değildirler. Zira onların arasında bir “rabıta” bulunmaktadır.
Meşgul oluşlarımızı neyle ve nasıl yaptığımızı doğru anlarsak,
bizatihi ilgilenici meşgul olmanın kendisine ışık tutmuş oluruz.
Öte yandan, eğer meşgul oluşlarımızı neyle ve nasıl yaptığımızın feno-
menal yapısını gözden kaçırırsak, neticede meşgul oluşun eksistensiyal
konstıtüsyonunu yanlış bilmiş oluruz. En yakınımızda karşılaşılan
varolanların analizi için, söz konusu varolanın spesifik gereç karakterinin
atlanmaması ciddi bir kazançtır. Fakat ilgilenici meşgul olmanın
hiçbir zaman kendini tek tek gereçlerde tutmadığını anlamak lazımdır.
Çünkü belirli bir gereci kullanmak ve onunla elle çalışmak, bizatihi bir
gereç rabıtasını kendine cihet almaktadır. Örneğin “nereye bıraktığımızı
unuttuğumuz” bir gereci aradığımızda, ne sadece aradığımız şeyi
ne de birincil olarak onu yalıtılmış bir “edim” olarak ararız, zira gereç
bütününün muhiti bu sırada zaten önceden keşfedilmiş olmaktadır.
Her türlü “yapıp etmeler” ve uzanıp elle tutmalar, bir hiçlikten hareket
edip de önceden verili olan yalıtılmış bir gerece yöneliyor değildir.
Bu tür faaliyetler, zaten hep açımlanmış olan eser-dünyasmdan hareketle
gerece uzanmaktan meydana gelmektedir.
[353] Meşgul oluşun ne ile olduğunu analiz edebilmek için, varolmakta
olan varlığı ilgilenilen varolan üzerinden yalıtılmış bir gereci cihet
almakla ele almamız lazım geldiğine ilişkin bir talimatla karşı karşıyayız
o zaman. Yapılması gereken şey, gereç bütününü cihet almaktır.
Meşgul oluşun ne ile olduğuna dair bu yaklaşım, el altında olan gerecin
ayırt edici varlık karakteri olan ilintisellik2 üzerine de
tefekkür etmemizi
mecbur kılar. Söz konusu terimi ontolojik manada kullanıyoruz. Bir
şeyin başka bir şeyle ilintisi var, dediğimizde, sadece ontik bir vakıayı
tespit etmiş olmayız, söz konusu el-altında-olanın varlık minvalini, de
teşhir etmiş oluruz, llintililigin irtibat karakteri (yani “bir şeyin bir şey­
1) Krş. § 12, s. 56 vd.
2) Krş. § 18, s. 83 vd.
374