Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

ularım öylece bırakıyoruz. Öyle ya da böyle, son söylenen anlamda ve-
cibe-içinde-ohna, bir “törel talebin” çiğnenmesi demek olması sebebiyle
Dasein’m bir varlık minvali olmaktadır. Aynı şey “kendini suçlu duruma
düşürmek”, “borçlu olmak” ve “bir şeyin müsebbibi olmak” gibisinden
vecibe-içinde-olmalar için de geçerlidir. Çünkü bunlar da Dasein’m tutumları
arasında sayılır. Eğer “törel vecibelerle yüklü olmayı” Dasein’m
bir “niteliği” olarak ele alacak olursak onun hakkında pek fazla bir şey
söylemiş olmayız. Aksine, yukarıdaki karakterızasyonun, Dasein’m söz
konusu “varlık belirlenimi” minvalini daha önceki tutumlara göre ontolojik
bakımdan ihata etmekte yeterli olmadığını gösterir bu. Törel ve-
cibelilik kavramı ontolojik bakımdan açıklığa o kadar taşınmıştır ki, işbu
fenomenin tefsirleri [283] bu kavramın içine cezai ehliyet fikrini ve
hatta bir şeylere sebebiyet vermeyi dahil edebilmiş yahut kendini bu fikirlerden
hareketle belirlemeye yeltenmiştir. Oysa böyle yapmakla, “ve-
cibelilik” yeniden hak iddialarını kapatıcı muhasebe etmenin ilgilenme
sahası içine çekilmiş olmaktadır.
Vecibe fenomenini “borçlu olmak” ve hukuku çiğnemek konularına
zorunlu olarak ilintilendirmeden açığa kavuşturabilmek için, esasen
öncelikle Dasein’m vecibe-içinde-olmafehgı, yani “vecibeli olma” fikri
Dasein’m varlık minvali içinden sorgulanmalıdır.
Bu maksatla “vecibeli olma” idesi o kadar form alize edilmelidir ki,
başkalarıyla ilgilenilen birlikte-olmayla ilintili olan alelade vecibe feno
meni dikkatlerden çıkabilm elidir. Vecibe idesi, sadece hesap edici ilgilenmeler
sahasının dışma ve ötesine çıkarılmakla kalmamalı, onlara ters
düşerek herkesin kendi üzerine vecibe yüklediği ödev ve yasayla olan
rabıtasından da çekip çıkarılmalıdır. Çünkü burada da vecibe, zorunlu
olarak bir eksiklik olarak, olması gereken ve dahi olması mümkün olan
bir şeyin noksanlığı olarak belirlenmektedir. Fakat yoksun olmak demek,
mevcut-olmamak demektir. Oysa ki, ödev olan bir şeyin mevcut-
olmayışı anlamındaki eksiklik, mevcut-olanlarm varlık belirlenimi içine
girer. Bu anlamda, varoluşun özü gereği herhangi bir eksik tarafı
yoktur - kusursuz olduğu için değil, varlık karakteri bütün mevcut-
oluşlardan farklı olduğu için.
Ama yine de “vecibeli olma" idesinde, değil karakteri yatmıyor değildir.
Eğer “vecibeli olma", varoluşu belirleyebiliyor olacaksa, o zaman
şöyle bir ontolojik mesele neşet edecektir: söz konusu değilin değil-ka-
rakterini eksistensiyal bakımdan açıklığa kavuşturmak. Ayrıca '‘vecibeli
olma” idesine, bir şeylere neden olmak da aittir ki, bu da zaten “bir
şeyin müsebbibi olmak” şeklinde ifade edilmiş olan vecibe kavramında