Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

dan açığa çıkartıyorsa eğer, o zaman o, biricik olanda “tümeli” de ortaya
çıkarıyor demektir. Bir başka deyişle, tarihbilimin biricik olan “münferit”
hadise veya “yasaları” mı kendine konu edindiği sorusu, kökten
yanlıştır. Ne biricik bir hadise, ne de onun tepesinde süzülen tümellik-
lerdir tarihbilimin teması. Onun teması, fiilen varolmuş olan oldum-
olası imkanlardır. Onları bizatihi tekerrür ettirmiş, yani sahih tarihbi-
limsel anlamda anlamış olmayız, eğer onları zaman üstü bir örüntünün
solukluğu içine hapsetmek suretiyle yanlış bir yola sapmış olursak. Ka-
palılığı-açma-kararlılığı içindeki kader olarak fiili sahih tarihselliktir sadece,
tekerrür sırasında mümkün olanın “kudretini” fiili varoluşa nüfuz
ettiren bir-zamanlar-oldum-olası tarihi açımlayabilen. Varoluşun müs-
takbelliği burada ona geri dönmektedir. Demek ki, tarihbilimi (ve aynı
şekilde tarihbilimsel olmayan Dasein’m tarihselligi) hiç de “şu andan”
ve bugün “gerçek olandan” hareket etmemekte, buralardan başlayıp
mazide kalanlara adım adım yaklaşmamaktadır. Çünkü tarihbilimsel
açımlamalar bile istikbalden hareketle kendini husule getirmektedirler.
Tarihbiliminin muhtemel objelerinin “tercih edilişi”, tarihbilimin menşei
olan ve sadece onda var olabilen Dasein’m tarihselliğinin meydana
getirdiği fiili varoluşa-dair seçimlerle zaten tayin edilmiş olmaktadır.
“Geçmişin” tarihbilimsel açımlanışı, kadersel tekerrür üzerine temellenmiş
olup o, hiç de “öznel” değildir. Tarihbilimin “nesnelliğini”
aslında sadece bu sağlamaktadır. Çünkü bir bilimin birincil olarak
“nesnelliği”, ona ait tema tik varolanı onun kendi varlığının asilliği içinde
ve kapalı olmaksızın anlayışımıza sunup sunamadığı açısından belirlenmektedir.
Hiçbir bilimde, herkesin ve aklıselimin talep ettiği ölçülerin
“genel geçerliği” ve “genelleme” beklentileri, sahih tarihbiliminde
olduğu kadar “hakikatin” muhtemel kriterleri olmama durumuna sahip
değildirler belki de.
Tarihbilimin merkezi teması, bir-zamanlar-oldum-olası olan varoluşun
imkanı olduğu ve bu da fiilen hep dünya-tarihsel olarak varolduğu
içindir ki tarihbilim, katiyetle “olguları” cihet almak gerektiğini kendisi
adına talep edebilmektedir. Zaten bu yüzdendir ki, fiili araştırmalar
pek çok dala ayrılmakta ve kendilerine gereç, eser, kültür, tin veya düşünce
tarihini obje olarak seçebilmektedirler. Tarih kendini kendine
tevdi edendir de aynı zamanda. Bu özelliği itibariyle kendisine ait bir
tefsir manzumesi ve onun da kendine has bir tarihi bulunmaktadır. Bu
yüzden tarihbilim, öncelikle menkulat tarihini ele alıp geçmek ve ondan
sonra bizatihi oldum-olası olana [396] ulaşmak durumundadır. Somut
tarihbilimsel araştırmaların, kendi sahih temalarına çeşitli mesafe­
419