Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

Dasein’sal olmayan varolanlara ilişkin her türlü diğer ontolojik araştırmaların
ufku da varlığın anlamının ve Dasein’m temel yapılarının açığa çıkartılması
sayesinde ortaya çıkarılmaktaysa, söz konusu hermenötik, bütün
ontolojik incelemelerin olanak koşullarının çalışılması anlamına gelen
bir “hermenötik” demek olacaktır. Ve nihayet: Eğer Dasein diğer bütün
varolanlara kıyasla ontolojik önceliğe sahipse (varoluş imkanına sahip
varolan olarak), [38] Dasein’m varlığının tefsir edilmesi demek olan
hermenötik, spesifik üçüncü (felsefi anlamdaysa birincil) anlama sahip
olacaktır: varoluşun eksistensiyalitesinin analitiği. Dasein’m tarihselliğini
ontolojik olarak çalışarak onu tarihbilimin ontik koşulu olarak ortaya
koyduğu müddetçe böyle bir hermenötikte, adına sadece bir türetme olarak
“hermenötik” diyebileceğimiz şeyin, yani tarihbilimsel tinbilimleri-
nin metodolojisinin de köklerinin yattığı görülecektir.
Felsefenin temel teması olarak varlık, herhangi bir varolanın cinsi olmadığı
halde, yine de her varolanı ilgilendirmektedir. Varlığın “evrenselliği”
daha üst mertebelerde aranmalıdır. Varlık ve varlık yapısı, her türlü
varolanın yanı sıra bir varolanın olası her türlü varolansal belirleniminin
de ötesindedir. Varlık transcendens’in ta kendisidir.* Dasein’ın varlığının
aşkmlığı, ayırt edici bir aşkmlıktır; eğer onda, en kökten miinferitleştinne
imkanı ve zorunluluğu yatıyorsa tabii. Asıl transcendens olarak varlığın
her açımlanışı, transendental bilgi demek olacaktır. Fenomenolojik hakikat
'yani varlığın açımlanmışlığı), veritas transcendentalis’tir.
Ontoloji ile fenomenoloji, felsefenin diğer disiplinleri arasında yer alan
herhangi iki farklı disiplin değildir. Tersine bu iki terim, bizatihi felsefenin
kendisini inceleme konusu ve ele alma minvali bakımından nitelendirmektedir.
Dolayısıyla felsefe, Dasein’m hermenötiğini başlangıç noktası
alan evrensel fenomenolojik ontolojidir. Dasein’m hermenötiği ise, varoluşun'’
analitiği olarak her türlü felsefi soruşturmaların takip ettiği rehberin
ucunu, neşet ettiği ve dolaşıp geri geldiği yere raptetmiş olmaktadır.
Aşağıdaki incelemeler, temelini E. Husserl’in attığı zemin üzerinde
mümkün olabilmiştir. Onun “Logische Untersııchungeıı" başlıklı eseriyle
fenomenoloji ilk kez ortaya çıkabilmiştir. Fenomenolojinin önkavra-
mına ilişkin açıklamalarımız, fenomenolojinin özünün gerçekliğinin bir
felsefi “istikamet” olmadığını" göstermiştir. Gerçeklikten daha yüksek
2} Tabii burada transcendens’i (her türlü metafiziksel çağrışımlarına rağmen) Skolastik veya
Yunani-Platonik kornon anlamında kullanmıyoruz. Burada bu kavramı ekstatik —zamansal —
lemporal olan anlamında kullanıyoruz. Fakat “ufuk”! Varlık varolanı “aşarak düşünm ektedir'.
Varlığın hakikatinden hareketle transcendens: özleyim.
b) Burada “varoluş” fundam ental-ontolojik, yani varlığın bizatihi hakikatine yönelik olarak
anlaşılmaktadır. Başka bir şekilde değii!
c' Yani eleştirel Kantçı idealizmin transendental-felsefi istikametinde değil.
39