Martin Heidegger - Varlık Ve Zaman

Nasıl ki, kendini açarak sunmak ya da kapayarak gizlemek fıep-be-
raber-olmaklığm ilgili varlık minvali üzerine temelleniyor ve hatta bunun
ta kendisi olarak var oluyor ise, başkasının sarih biçimde itina-gös-
terilerek açımlanışı da onunla birincil olarak birlikte-olmak dışında neşet
edip gelişememektedir. Başkasının söz konusu açımlanışı teorik-psi-
kolojik değil tematiktir. Oysa böyle bir açımlanış, “başkaların iç dünyasını”
tanıma gibi teorik, bir sorunsala kolayca dönüşmekte ve hemen
dikkat çekmektedir. Böylece fenomenal bakımdan kendini “öncelikle”
tanıyıp bilen hep-beraber-olmaklığın bir minvali olarak ortaya çıkaran
şey, aynı zamanda, başkasının varlığını mümkün kılan ve onu tesis
eden “başlangıçsal” ve asli bir şeye dönüşüvermektedir. işte pek de isabetli
olmayan “duygudaşlık” sözcüğüyle ifade edilen bu fenomen, üstüne
üstlük ontolojik bakımdan, öncelikle tek başına verili olan zati öznemle
yine öncelikle ama bu sefer tamamıyla kapalı olan öteki özne arasındaki
köprü vazifesini görecektir.
Başkalarına yönelen varlık, mevcut-olan nesnelere yönelik varlığa göre
ontolojik bakımdan farklıdır. “Başka” varolanların varlık minvali de bizatihi
Dasein’dır çünkü. Dolayısıyla başkalarıyla varlık ile başkalarına yönelik
varlığın ardında, bir Dasein ile başka bir Dasein arasındaki varlık
ilintisi yatmaktadır. Fakat, diyesi geliyor insanın, bahse konu ilinti zaten
kendi Dasein’ım için tesis edici değil midir? Daseihım kendi Dasein’ı
hakkında zaten bir varlık anlayışına sahip değil mi ve kendi Dasein’ıyla
bu şekilde ilişki kurmuyor mu? Bu durumda, başkalarıyla kurulan varlık
ilintisi, bizatihi kendi varlığımın “başka bir varlığa” yansıtılışı gibi görünmektedir.
Böylece başkası, bizatihi kendimin “sureti” olup çıkmaktadır.
Oysa kendiliğinden anlaşılır gibi gelen bu akıl yürütmenin kaypak
zemin üzerine dayandığını görmek zor değildir. Bahse konu argüman-
tasyona temel alman önkoşul (Dasein’m kendine [1251 yönelen varlığının
başkasına yönelen varlık olduğu iddiası), doğru değildir. Bu önkoşul
meşruluğu bakımından kendi içinde aşikarlığını kanıtlamadığı sürece,
Dasein’m kendisiyle olan ilişkisinin başkasını başkası olarak nasıl
açımladığı meselesi hayret uyandırıcı olmaya devam edecektir.
Başkalarına yönelik varlık, müstakil ve indirgenilemez bir varlık rabıtası
olmakla kalmaz, birlikte-olma olarak zaten Dasein’m varlığıyla
birlikte var olur. Birlikte-olmaya dayanan birbirini canı gönülden ve
karşılıklı olarak bilip tanımanın çoğunlukla kendi Dasein’ımm bizzat
kendini ne kadar bilip tanıdığına bağlı olduğu inkar edilemez olsa da bu
durum, aslında başkalarıyla özü gereği birlikte-olmanın kendini ne ölçüde
şeffaf kıldığını ve tebdil edip etmediğini dile getirmektedir sadece.
131