Onderwijs: secundair onderwijs - Vlhora

Binnen de doelstellingen legt de opleiding echter nog enkele accenten:
- Taalvaardigheid en stemgebruik
- Teamgericht werken
- Diversiteit
De beroepsgerichte competenties worden geoefend in alle activiteiten die de studenten met kinderen uitvoeren.
Aan deze competenties wordt veel aandacht besteed vanaf het eerste jaar. Tijdens de stages worden deze
competenties vanaf het eerste jaar geoefend, maar pas geëvalueerd vanaf het tweede jaar. Alle decretale
competenties komen in het programma aan bod. De opleiding heeft gekozen voor een zekere differentiatie. Zo
kan de student zich in een bepaalde richting profileren. De keuze aan opleidingsonderdelen wordt grotendeels
ingegeven door het werkveld, vandaar dat het aanbod specifiek is per optie en soms beperkt wordt in functie van
de gekozen vakkencombinatie.
Het team- en oplossingsgericht werken komt aan bod tijdens de vakoverschrijdende stages, zowel tijdens het
eerste als het tweede jaar. In het eerste jaar worden de studenten in kleine groepen gedurende één week op een
actieve wijze geconfronteerd met hun eigen inzichten en houding ten overstaan van de vakoverschrijdende
thema’s milieu, gezondheid en burgerzin. In het tweede jaar worden ze als toekomstig ‘schoolteam’ vertrouwd
gemaakt met het opzoeken, ontwikkelen en organiseren van een vakoverschrijdend project in een onbekende
omgeving. Hiervoor hebben ze, naast didactische, ook een aantal basiscompetenties uit de sociale vaardigheden,
de communicatietechnieken, het leren leren en de vakoverschrijdende educaties nodig.
De aandacht voor internationalisering en het uitbouwen van internationale betrekkingen is duidelijk ingeschreven
in de strategische doelstellingen van het departement. Toch bestond er binnen de lerarenopleiding weinig traditie
op dat vlak. Sinds het academiejaar 2004-2005 wordt hieraan gewerkt: internationale contacten worden
opgebouwd en buitenlandse projecten worden gerealiseerd. Een International Office werd opgezet en een
werkwijze werd ingevoerd om studenten- en docentenuitwisseling te vergemakkelijken. Er worden
informatievergaderingen georganiseerd en via Blackboard is een communicatiekanaal opgezet.
Het is de bedoeling dat de student van semester tot semester een steeds vollediger pakket basiscompetenties
verwerft, zodat vaardigheden en attitudes geleidelijk worden opgebouwd. Het inhoudelijke van de
opleidingsonderdelen wordt bepaald door de eindtermen van het afnemende veld. De lector overlegt hierover
binnen de vakwerkgroep en het opleidingsteam. Bovendien bepalen deze groepen hoe de opgelegde
basiscompetenties kunnen worden nagestreefd en in welk opleidingsjaar welke accenten worden gelegd. Dit
proces wordt bijgestuurd via overleg in opleidingsteams en vakwerkgroepen en door feedback van studenten en
het afnemende veld. De opleiding wordt bij het streven naar onderwijsvernieuwing ondersteund door de cel
Onderwijsinnovatie. Momenteel werken verschillende groepen, over de opleidingen heen, intensief aan een nieuw
curriculum.
In de periode tussen het schrijven van het ZER en de visitatie werden in dit facet heel wat vorderingen gemaakt.
Uit het ZER bleek dat de algemene competenties, de algemene beroepsgerichte competenties en de
beroepsspecifieke competenties (basiscompetenties leraar SO) bekend waren. De opleiding had een poging
ondernomen om een afstemming aan te tonen tussen de traditionele opleidingsonderdelen en -doelen enerzijds
en de vernieuwende (basis)competenties anderzijds. Het resultaat hiervan was een onoverzichtelijke reeks
kruisjestabellen en studiefiches. Het geheel was allesbehalve transparant. Het was veeleer een krampachtige
formalistische operatie in een poging om de basiscompetenties in het oude traditionele opleidingsconcept te
duwen, dan een overtuigende bewijsvoering van competentiegericht leren.
De aandacht voor de internationale dimensie in de opleidingsdoelstellingen was minimaal.
De commissie is van mening dat noch de studiefiches, noch de kruisjestabellen een transparant medium zijn om
de doelstellingen van de opleiding bij studenten en de bij de opleiding betrokken personeelsleden en externen
bekend te maken. Deze documenten beperkten zich tot een louter globale inventarisatie. Nergens werd duidelijk
hoe dit als een samenhangend geheel de opleiding draagt en stuurt. Er was geen duidelijkheid over de
236 | Opleidingsrapport Hogeschool Antwerpen