Onderwijs: secundair onderwijs - Vlhora

Facet 2.6
Afstemming tussen vormgeving en inhoud
Beoordelingscriteria:
- Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen.
- De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept.
Oordeel van de visitatiecommissie: voldoende
De commissie is tot haar oordeel gekomen op basis van de volgende vaststellingen en overwegingen:
De opleiding beschikt nog niet over een uniform didactisch concept. De commissie merkt wel impliciete
opvattingen op bij het onderwijsteam. De onderwijsvisie van het departement Lerarenopleiding (1997-2003),
waarop de opleiding zich baseerde om haar doelstellingen af te stemmen en die gezien wordt als een element
voor het didactisch concept, werd recent geactualiseerd. Ook het onderwijsontwikkelingsplan 2003-2006, waarin
de hogeschool haar principes uitzet, zal mee bepalend zijn voor het onderwijsconcept. De hogeschool kiest als
partner van de Associatie K.U.Leuven voor het concept van begeleid zelfstandig leren. Het contactonderwijs
wordt gedeeltelijk vervangen door werkvormen die moeten bijdragen tot de vooropgestelde krachtige
leeromgeving. Uit gesprekken met docenten en studenten blijkt dat interactieve werkvormen weinig gehanteerd
worden. De meeste docenten houden vast aan doceren. Een aantal geeft aan dat interactieve werkvormen
minder geschikt zijn voor hoger onderwijs. De commissie stelt vast dat het overleg over een uniform didactisch
concept, waarvan de discussie over het nut van interactieve werkvormen in de opleiding deel uitmaakt, moet
gevoerd worden.
De opleiding kiest voor een expliciete onderverdeling van het opleidingsonderdeel in vakinhoud en vakdidactiek.
De onderlinge verhouding van beide doorheen de opleidingsjaren is vastgelegd. Voor de meeste
opleidingsonderdelen verzorgt dezelfde docent zowel de vakinhoud als de vakdidactiek, wat de integratie tussen
beide ten goede komt.
De studenten worden sterk begeleid bij stages en eindwerk. De pogingen tot integratie en samenhang door
middel van de stage- en de reflectieleerlijn zijn lovenswaardig. De studenten weten om te gaan met de beide
leerlijnen. Het werkelijk systematisch in gesprek gaan met elkaar over didactische uitgangspunten, vertrekkend
van de globale onderwijsvisie en daaraan gekoppeld de concrete operationalisering ervan in werkvormen, bevindt
zich nog in een beginstadium. Dit neemt niet weg dat individuele of groepen docenten interessante initiatieven
nemen om vernieuwing in de vormgeving te realiseren, zoals voor het opleidingsonderdeel PAV (project
algemene vakken) en de inspanningen voor de toepassing van ICT. De commissie stelt vast dat dit alles echter
nog te veel een keuze en engagement blijft van individuen. Het vooropgestelde principe ‘voorafbeeldend werken’
wordt in een aantal opleidingsonderdelen hoog in het vaandel gedragen, maar mist nog een structurele
verankering. Voorafbeeldend onderwijs wordt meestal voorbehouden voor de pedagogische en onderwijskundige
opleidingsonderdelen, en voor praktijkvakken. In enkele opleidingsonderdelen, zoals PAV en informatica, wordt
het principe hoog in het vaandel gevoerd.
De commissie stelt vast dat men in de opleiding niet systematisch gebruikmaakt van geregistreerd
studentengedrag, zoals klank- of video-opnames, als vertrekpunt van reflectie en bespreking. Hoewel dit niet
systematisch geïntegreerd is bij elke uitgevoerde microteaching, geven de studenten aan deze werkvorm op prijs
te stellen, omdat zij op die manier leren omgaan met kritiek en zelfkritiek. Volgens de commissie laat de opleiding
hier nog een belangrijke kans liggen om reflectie werkelijk te laten vertrekken van geobjectiveerde handelingen,
eerder dan van subjectieve terugblikken of beschouwingen. Dit is essentieel om bijvoorbeeld de fase 2 van het
door de opleiding gehanteerde reflectiemodel van Korthagen werkelijk te kunnen analyseren. De commissie
meent dat dergelijke registraties ook nuttig zijn om van het instrument portfolio, waarmee de opleiding
Opleidingsrapport Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende | 415